Sześćdziesiąta rocznica wybuchu tybetańskiego powstania w Lhasie jest przede wszystkim dniem pamięci o dziesiątkach tysięcy zabitych, zamęczonych i zagłodzonych na śmierć wskutek chińskich rządów, dniem opłakiwania zniszczonych skarbów tybetańskiej cywilizacji buddyjskiej – sześciu dekad niewyobrażalnych okrucieństw i cierpień od ludobójstwa po celowe deptanie narodowej tożsamości, kultury i języka.
Jednocześnie, za sprawą niezmordowanej pracy Jego Świątobliwości Dalajlamy i wszystkich Tybetańczyków, to także dzień pamięci o heroicznym chronieniu, podtrzymywaniu i rozwijaniu dziedzictwa tybetańskiej cywilizacji i dzielenia ze światem cudów „tradycji Nalandy” z jej drogocennym wkładem – motywowanym dążeniem do pełnego rozwinięcia ludzkiego potencjału w celu najlepszego służenia wszystkim istotom – w naszą wiedzę o umyśle i wszechświecie.
Tego dnia wraz z Parlamentem Europejskim wzywamy Chiny do zrewidowania polityki wobec Tybetu; do zmienienia przyjętych w ostatnich latach ustaw i przepisów, które uniemożliwiają Tybetańczykom korzystanie z praw obywatelskich i politycznych, takich jak wolność słowa i wyznania; do zagwarantowania Tybetańczykom praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych oraz uwzględniania społeczności lokalnych w planach modernizacji i ochrony środowiska zgodnie z wizją zrównoważonego rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych; do zbadania aktualnych przypadków uprowadzania, torturowania i nieludzkiego traktowania Tybetańczyków oraz poszanowania ich praw do pokojowego gromadzenia się, zrzeszania i praktykowania religii zgodnie z międzynarodowymi standardami; podkreślamy, że kwestia ciągłego naruszania praw człowieka w Tybecie musi być podnoszona podczas każdego szczytu Unii Europejskiej i Chin; apelujemy o powrót do konstruktywnego, pokojowego dialogu między władzami chińskich i przedstawicielami Tybetańczyków; apelujemy do Chiny o zapewnienie dyplomatom, dziennikarzom i obywatelom Unii Europejskiej nieograniczonego dostępu do Tybetu na zasadzie wzajemności wobec całkowitej swobody, z jaką Chińczycy podróżują po terytorium wszystkich państw członkowskich UE; o poszanowanie prawa Tybetańczyków do swobodnego przemieszczania się oraz o zezwolenie im na swobodne podróżowanie po Tybecie; o zapewnienie dostępu do Tybetu niezależnym obserwatorom, w tym Wysokiemu Komisarzowi ONZ do spraw Praw Człowieka; oraz wzywamy instytucje Unii Europejskiej o uwzględnienie kwestii dostępu do Tybetu w rozmowach o ułatwieniach wizowych z Chinami.
Smutne wydarzenia w Polsce przypominają wreszcie o dwóch kwestiach podnoszonych często przez Dalajlamę: o nietrwałości oraz odpowiedzialności powszechnej. Wolności, demokracji i rządów prawa nie możemy traktować jako rzeczy danych raz na zawsze i, w imię wspólnej sprawy, musimy pielęgnować je przy pomocy należytej edukacji.
Całym sercem – które aż za dobrze zna ból odebranej przez obce siły wolności – życzymy wszystkim Tybetańczykom, ale także Chińczykom, bowiem trwałe pokojowe rozwiązanie leży w najlepszym interesie wszystkich zainteresowanych, by była to ostatnia rocznica 10 marca, którą otwarcie mogą obchodzić tylko na wygnaniu.
Warszawa, 10 marca 2019
Posłanka Monika Wielichowska jest przewodniczącą Parlamentarnego Zespołu na rzecz Tybetu.
