NN: Nie dają nam żyć w spokoju

Płonął i szedł, wznosząc hasła. Wołał o niepodległość Tybetu, uwolnienie Panczenlamy, powrót Jego Świątobliwości Dalajlamy, wciąż lejąc sobie na głowę benzynę. Na wysokości klasztornego lazaretu potknął się i upadł, ale znów wstał, złożył ręce i wycharczał słowa modlitwy do Jego Świątobliwości.

Dziangbu: W koszyku

Biała kapusto,

Cycata babo w zielonej spódnicy

Rusz się, czeka cię nóż miłości

Oser: Sekwencja bliźniaczych n

Za Hitlera i Mao panowała groza, ale i była jakaś furtka, o czym świadczy choćby odejście od systemu monopartyjnego przez Jianga Jingguo czy pieriestrojka Gorbaczowa. Walka o władzę stwarzała przestrzeń do podzielenia grupy rządzącej, co mogło skończyć się faszystowskim przewrotem, ale też – wymuszając szukanie poparcia mas – demokracją. Mechanizacja wyjmuje ster z rąk przywódców, redukując ich do roli rzeczników panującej korporacji.

Oser: Mechanizacja partyjnej władzy

Mao Zedong nadawał kierunek, zmieniał zasady, a nawet niszczył aparat władzy, by potem zbudować go od nowa. Po jego śmierci grupa aparatczyków, dla których rewolucja kulturalna była pasmem nieszczęść, uznała, że coś takiego nie może się powtórzyć. Deng Xiaoping postawił na „budowanie partii” i „demokrację wewnętrzną”, aby raz na zawsze uniemożliwić pojawienie się drugiego Mao.

Karmapa: Kilka refleksji o inkarnacji Jego Świątobliwości Dalajlamy

Kwestia odrodzenia Jego Świątobliwości Dalajlamy ma konsekwencje dla spokoju i stabilności nie tylko w Tybecie, ale i wszystkich krajach, w których praktykuje się buddyzm tybetański, miedzy innymi w sąsiednich Indiach, Chinach, Nepalu, Bhutanie, a także w Mongolii i gdzie indziej. Miliony osób na całym świecie darzą go wiarą, oddaniem i miłością, pokładają w nim zaufanie i nadzieję. Idzie więc o to, by rozpoznanie jego inkarnacji nie służyło politycznym interesom tej czy innej strony, państwa, organizacji albo osoby, tylko – zgodnie z prawdziwą Dharmą – buddyzmowi jako takiemu oraz wszystkim istotom.

Ringu Tulku: Nowy 2020

Niechęć do zmiany przynosi ból

Strach przed zmianą rodzi niepokój

Życie zmianą daje radość

Patrul Rinpocze: Rada

Bądź hojny dla biednych,
wyrozumiały dla nikczemnych,
troskliwy dla potrzebujących
i pobłażliwy dla głupich.

Bhuczung D. Sonam: Haiku

Osa w pokoju
Tłucze o szybę
Wolność ma granice

Karmapa: Wolność z medytacji

Jednym z największych wyzwań w medytacji bywa nuda. To po prostu nie jest rozrywka, do jakiej przywykliśmy. Nasz umysł przypomina dziecko, potrzebuje ciągłych podniet i bodźców. Malec może skupić się na chwilę, ale zaraz biegnie do czegoś innego.

NN: Kumbum, w drodze

Kumbumie

Stoisz, gdzie stałeś

Tylko nigdzie nie widać śladów Congkhapy

Therang: Monolog

Różnisz się jednak od reszty.
Nie umiesz kraść,
zabijać, gwałcić, brać łapówek
i odurzasz się poezją.

Oser: Demokratyczny charakter biurokracji

Pojąwszy „demokrację biurokracji”, natychmiast zrozumiemy, dlaczego nie zmienia się polityka Chin wobec Tybetu. „Problemem” tym zajmuje się ponad dziesięć departamentów szczebla prowincji i centralnego, plus zatrzęsienie struktur odpowiadających za zwalczanie „separatyzmu”. Ci, którzy mają pojęcie o Chinach, wiedzą doskonale, że rząd w Pekinie często bywa bezradny, gdy politykę centrum sabotuje jedna komórka w siedzibie władz prowincji albo ministerstwa krajowego. To teraz wyobraźcie sobie, co musi się dziać, kiedy szeregi zwiera ich tuzin.

Dalajlama: O rozbrojeniu

Ilekroć myślę o przemyśle zbrojeniowym i cierpieniach, do jakich się przyczynia, przypomina mi się wizyta w hitlerowskim obozie zagłady w Oświęcimiu. Kiedy tak stałem i patrzyłem na piece, w których spalono – często żywcem – tysiące istot ludzkich, ludzi dokładnie takich samych jak ja, ludzi, których parzy mały płomyk zapałki, najmocniej wstrząsnęła mną myśl, że te urządzenia zrobili utalentowani fachowcy. Niemal widziałem inżynierów (inteligentnych ludzi) przed deskami kreślarskimi, szkicujących plany palenisk, wyliczających wysokość i szerokość kominów. Myślałem też o robotnikach, którzy plany te realizowali. Bez wątpienia, jak to dobrzy rzemieślnicy, byli dumni ze swojej pracy. I uprzytomniłem sobie, że praca współczesnych konstruktorów i producentów broni wygląda tak samo. Oni też wymyślają urządzenia, służące zagładzie tysięcy, jeśli nie milionów, bliźnich. Czy to nie wstrząsające?

Drongdzi: Wyjaśnienie

Nie mam pojęcia o subtelnościach prozodii,

Nie potrafię złożyć poprawnego zdania,

Nie mam wykształcenia, talentu ani wiedzy

Dałe: Pieśń smutku

W Krainie Śniegu
Bohaterskie dzieci Tybetu
Składają ofiarę z własnych ciał

Jangczenpa: Moje powody

Bohaterów, którzy oddali życie dla dobra rodaków,

Bojowników, którzy dalej walczą o niepodległość Tybetu,

Skazali na piekło ludobójstwa, tortur i tyranii.

NN: Rozmowa z ojcem Tamdin Co

Myślę, że szalę przeważył nasz wyjazd do miasteczka Doła przed miesiącem. Zobaczyła wtedy obwieszczenia nowego sekretarza Jiangshu Chenga, zakazujące posiadania zdjęć Jego Świątobliwości Dalajlamy, nawołujące do potępienia separatystów i ich spisków. Wzburzyło ją to i przygnębiło.

Logja Pema: Doświadczenie życiowe

Cieplejszy wiatr otwiera pyski młodym zwierzętom,

które parskając, otrząsają się z resztek zimy.

Njingkar Taszi: Testament

Dokonując samospalenia w proteście przeciwko chińskim rządom, proszę sześć milionów rodaków o pielęgnowanie ojczystej mowy oraz tradycyjnych obyczajów, noszenie narodowych strojów oraz zachowanie jedności.

Gepe: A nam cierpienie

rozświetlonej uśmiechem twarzy Lamy Opiekuna

od lat pogrążonym w bólu

widzieć nam nie dano

Oser: Pusty pełny

Jak znikł czcigodny tron,
majestatycznie wyczekujący pośród kwiatów i drzew
jeszcze w marcu pięćdziesiątego dziewiątego?
Pytałam wszystkich: co się stało z tronem?