Terang: Być cool i być Tybetańczykiem

Zdarza mi się, choć bardzo rzadko, chcieć być młodszym. Temu głupiemu uczuciu towarzyszy zwykle koktajl nostalgii i żalu. Wzięło mnie znowu, gdy oglądałem w herbaciarni teledysk tybetańskiego zespołu Judruk do piosenki Milam. Chciałbym to zobaczyć jako chłopak. Chciałbym mieć szansę bycia cool i bycia Tybetańczykiem, kiedy zaczynałem studiować w Pekinie.

Kjabczen Dedrol: Pewnej nocy

Pewnej nocy

Niezliczone bary rozbłysły światłem tysięcy ołtarzowych lampek

Młodość wszystkich poetów stopiła się z kopcącym masłem

Norbu Namgjal: Daję ci ogień

daję ci ogień
nie, aby palić

Alak Dorszi Rinpocze: I ja powiem coś o oświacie

W internecie rozgorzała dyskusja o kształceniu różnych nacji. Ludzie piszą listy otwarte do sekretarza partii w Hainanie, głos zabierają eksperci, profesorowie, studenci, urzędnicy i zwykli obywatele. To sprawa wagi państwowej, więc w departamentach oświaty wszystkich szczebli powinni słuchać tego z wdzięcznością i pokorą. Jako stary nauczyciel z sześćdziesięcioletnim doświadczeniem na froncie edukacji też mam coś do powiedzenia.

Dekji Co: Chodźmy razem

Lata minęły bez Świątobliwości
Czekania w nieskończoność na twarz Obecności
Na spotkanie Mistrza z uczniami
Módlcie się o rychłe spełnienie marzeń

Cering Kji: List otwarty do Zhanga Wenkui, sekretarza partii prefektury Colho

Jak z pewnością wiecie, trwa zażarta dyskusja o transformacji dwujęzycznego modelu nauczania w prefekturze. W końcu jesteście reżyserem tego spektaklu. Pomyślałem, że jako beneficjent dwujęzycznego systemu oświaty i od niedawna posiadacz przyzwoitego etatu, zabiorę głos i ja, pisząc do was list otwarty. Nie wiem, czy znajdziecie czas, żeby rzucić na niego okiem, ale bardzo na to liczę.

Ceten: Język ognia

Kiedy tylko zacząłem próbować
zachować życie w garści prochu
u stóp pokracznego cyprysu,
któremu kazano rosnąć w pełnym słońcu,
mój cień mnie opuścił.

Dzigme Guri: Ze śmierci z powrotem do życia

Dopną swego, jeśli zachwieją moją odwagą i determinacją, oddaniem i lojalnością wobec ziomków, pogodą i nadzieją. Miażdżą nas na tysiąc sposobów, strachem i dezorientacją, kłamstwem i zwodzeniem, całą gamą środków – od ogłuszającego wrzasku po przymilny szept, od furii po fałszywe uśmieszki. Są w tym prawdziwymi mistrzami.

Tamdin Cering: Niezapomniany dwa tysiące ósmy

Spadkobiercy wspólnego losu
Szlachetne dzieci tybetańskich przodków
Plemię Krainy Śniegu
W krwi dzisiaj skąpane

Oser: Mapa Sinmo, czyli o wskrzeszaniu demonki

Uczeni piszą, że obraz Sinmo jest pierwszą mapą Tybetu, sporządzoną przez jego mieszkańców. Ma ona odzwierciedlać nasze „rozumienie własnego terytorium”. Na pierwszy rzut oka obraz zdaje się przedstawiać leżącą kobietę, nie mapę, ale starożytne cywilizacje lubiły, żeby kartografia opowiadała zarazem historię. „W dawnym Tybecie – czytamy – mapy były ekspresyjnymi ilustracjami i katalogami ważnych symboli, zawierając także wymiar duchowy i kulturowy z bogactwem religijnych i transcendentnych treści”.

Ugjen Tenzin: Toczy się krew serdeczna

Gdzie rodzisz się z krwi kroplą pierwszą
Gdzie duch odchodzi z oddechem ostatnim
Gdzie krew serce toczy
W udręczonej tybetańskiej ziemi

Reba Gerong Cering: Rodacy, pielgrzymujcie jak cywilizowani ludzie!

Od najdawniejszych czasów Tybetańczycy nadawali imiona górom, rzekom, jeziorom, skałom i drzewom, przypisując im określony temperament i emocje, jakby były ludźmi z krwi i kości. Dla nas wszechświat to „naczynie i zawartość”, które należy chronić i traktować z szacunkiem. W tej wizji przypomina on jajo z dającą życie esencją i skorupą zapewniającą środowisko rozmaitym organizmom. Tak też trzeba widzieć relację między ludźmi (a właściwie wszystkimi istotami) i Ziemią.

Oser: Niewzruszony opór

Dwudziestego siódmego lutego dwa tysiące dziewiątego roku z klasztoru Kirti w Ngabie, w tybetańskim regionie w południowo-zachodnich Chinach, wyszedł dwudziestoczteroletni mnich w bordowych szatach.

Dziamjang Kji: O kobietach i ich ozdobach

W wioskach Amdo szesnastoletnie dziewczęta przechodzą rytuał plecenia włosów, po którym uznawane są za kobiety. Ich warkocze stają się symbolem „ducha” i (materialnego) majątku męża. Innymi słowy, po tej ceremonii kobieta uchodzi za gotową do zamążpójścia. Od tej pory warkocze towarzyszą jej do końca życia jak cień i nie wolno się z nimi rozstać. Gdyby to zrobiła, ludzie myśleliby, że owdowiała – stąd strach przed zmianą.

Kelsang Jonten: Rinpocze, Drogocenny

Rinpocze
jeśli Ty wielkim śnieżnym lwem
Rinpocze
ja stęsknioną Ciebie górą

Oser: O znaczeniu nauk Kalaczakry

Na tamtą Kalaczakrę sprzed pięciu lat, trzydziestą drugą Jego Świątobliwości, ściągnęło do Bodh Gai dwieście tysięcy pielgrzymów – w tym dziesięć tysięcy z Tybetu i ponad tysiąc z Chin właściwych. I to im właśnie zadedykował ceremonię Dalajlama.

Z tybetańskiego więzienia nr 1: Pieśń zwycięstwa narodu tybetańskiego

Powstańcie, Tybetańczycy, powstańcie!
Niechaj sześć milionów walczy
O niezmienną prawdę – niepodległość.
Kontynuujcie naszą walkę, naprzód.

Centralna Administracja Tybetańska: Flaga Tybetu

Ośnieżona góra symbolizuje Tybet – kraj otoczony ośnieżonymi szczytami.

Oser: Polityka partii wobec religii w Tybecie

W 1995 roku sprawa inkarnacji Panczena Rinpoczego doprowadziła do dramatycznego rozdźwięku między Komunistyczną Partią Chin a Dalajlamą. Li Ruihuan, członek Stałego Komitetu politbiura, ujął to w ten sposób: „Dalaj stoi na czele grupy separatystycznej, która spiskuje, by zdobyć niepodległość Tybetu. Stanowi narzędzie międzynarodowego ruchu antychińskiego. Jest nie tylko główną przyczyną i źródłem wszelkich niepokojów w społeczności tybetańskiej, ale i największą przeszkodą, uniemożliwiającą zaprowadzenie porządku wśród tybetańskich buddystów”.

Oser: Śmierć Tenzina Delka Rinpoczego. Dziennik

12 lipca 2015

Krewne, które czekają w Chengdu na widzenie z Tulku Tenzinem Delkiem, otrzymują nagle wiadomość: „A’an Zhaxi zmarł dziś po południu na skutek choroby”. To wszystko, słowa wyjaśnienia.

Oser: Wróć do domu

Gdzie ma leczyć rany
Orzeł mego ducha?
Cisza i grymas bólu.
Płaczę na samo wspomnienie.