Tybetańskie Centrum Praw Człowieka i Demokracji

Ignorancja, z jakš chińskie media informujš o Tybecie, wydaj się nie mieć granic. Agencja Xinhua podała dzi, że buddyjskie „egzaminy teologiczne” nadzorować będzie „16 buddów”. Idzie, ma się rozumieć, o inkarnacje mistrzów, którzy w poprzednich żywotach osišgnęli wysoki poziom duchowego rozwoju, lecz nadal może im wiele brakować do stanu buddy, czyli owiecenia. Nazywanie tych ludzi „buddami” stawia ich w niezręcznej sytuacji i omiesza w oczach Tybetańczyków.

Dobrš wiadomociš, przynajmniej z pozoru, wydaj się fakt, że rzšd Chin postanowił odwołać zakaz nadawania tytułu gesze lharampa – doktora filozofii buddyjskiej – w Tybecie. Egzaminy wstępne na ten najwyższy tytuł naukowy w szkole gelug buddyzmu tybetańskiego odbędš się, jak informujš chińskie media, 28 lipca w lhaskiej wištyni Dżokhang.

Pan Tubdain (tyb. Thupten), przewodniczšcy Komisji ds. Narodowoci Tybetańskiego Regionu Autonomicznego, powiedział agencji Xinhua, że do egzaminu stanie „szeciu wybitnych mnichów, rednia wieku 70 lat” z klasztorów Sera, Drepung i Ganden. Ci, którzy je przejdš, będš zdawać egzamin ostateczny podczas Wielkiego więta Modlitwy, które rozpoczyna się po trzydniowych obchodach Nowego Roku kalendarza tybetańskiego. „O ten zaszczyt – wyjanił Tubdain – będš się mogli ubiegać tylko ci, którzy zwyciężš dwie rundy. Egzamin nadzorować będzie ława 16 buddów i znawców buddyzmu tybetańskiego”.

debata W 1959 roku Chiny zakazały organizowania egzaminów na tytuł gesze lharampa jako „przesšdu” i „feudalnej praktyki”. Dzięki zabiegom poprzedniego Panczenlamy przywrócono je w latach osiemdziesištych i zdelegalizowano ponownie po serii niepodległociowych demonstracji w Lhasie w 1988 roku.

Według dobrze poinformowanych Tybetańczyków decyzja ta nie wiadczy jednak o zmianie twardej polityki władz wobec religii. „Naiwnociš byłoby sšdzić, że partia zaczęła nagle szanować kulturę tybetańskš. (...) Władze nie zamierzajš zezwolić na prowadzenie poważnych studiów buddyjskich. To posunięcie polityczne, którego celem jest walka z autorytetem Dalajlamy w klasztorach buddyjskich”, uważa zastrzegajšce anonimowoć ródło. Partia usiłuje hodować tak zwanych „duchowych mistrzów”, którzy stanš na czele tybetańskich klasztorów. „Innymi słowy, ich zadanie polegać będzie na kształtowaniu „patriotycznych” mnichów i mniszek, lojalnych wobec partii i macierzy”.