„Jesteœmy zaszokowani. Władze chińskie znów wywożš bezcenne tybetańskie zabytki z pałacu Potala. Tym razem do Szanghaju – mówi Thubten Samphel, rzecznik centralnej administracji tybetańskiej z Dharamsali w północnych Indiach. – Wzywamy społecznoœć międzynarodowš do powstrzymania Chin przed rabunkiem sakralnych skarbów Tybetu. Pałac Potala należy do œwiatowego dziedzictwa, chronionego przez UNESCO. Apelujemy do UNESCO o powstrzymanie chińskich władz przed plšdrowaniem religijnych skarbów narodu tybetańskiego”.
Wystšpienie rzecznika jest reakcjš na napływajšce z Tybetu raporty, wedle których władze chińskie wywożš do Szanghaju, ekonomicznej i finansowej stolicy ChRL, bezcenne przedmioty kultu z grobowca VII Dalajlamy – między innymi pięciometrowy posšg buddy przyszłoœci, Majtrei. Do pospiesznej wysyłki przygotowuje się również posšgi i zabytki z innego ołtarza pałacu Potala. Wszystko to wywołuje ból i głębokie zaniepokojenie Tybetańczyków.
„Wywiezienie pięciometrowego posšgu przyszłego buddy symbolicznie odzwierciedla intencje Chin, które kradnš przyszłoœć Tybetu”, dodaje Thubten Samphel.
Chiny plšdrujš pałac Potala – w którym bezcenne zabytki gromadzono przez ponad trzy tysišce lat – nie pierwszy raz. Nawet Ngabo Ngałang Dzigme, wiceprzewodniczšcy Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych, mówił w sierpniu 1988 roku, że zaszokowały go informacje o wywiezieniu do Chin większoœci skarbów Potali. „W latach 1964 i 1965 pełniłem funkcję przewodniczšcego Komitetu Przygotowawczego Tybetańskiego Regionu Autonomicznego. Dopiero wtedy dowiedziałem się o wywożeniu zabytków z Potali. Wtedy też powiedziano mi, że Namse Bagdzo [skarbiec rzšdu tybetańskiego w Potali, w którym przez stulecia gromadzono góry złota, srebra i innych precjozów] jest już pusty”.
„Z Potali i innych klasztorów wywożono bezcenne dzieła sztuki i literatury, œwięte relikwie, arcydzieła kanonu sztuki tybetańskiej. (...) Wysadzane szlachetnymi kamieniami posšgi ze złota, srebra i bršzu trafiały do Chin, a potem pojawiały się na aukcjach w Hongkongu, Szanghaju i Tokio, gdzie zachodni kolekcjonerzy płacili za nie bajońskie sumy. Szacuje się, że ChRL zarobiła na sprzedaży dzieł tybetańskiej sztuki sakralnej ponad osiemdziesišt miliardów dolarów amerykańskich”, pisze Tsering Dorje Tashi w opublikowanej w 1980 roku pracy New Tibet – Memoirs of a Graduate of the Peking Institute of National Minorities [„Nowy Tybet: Wspomnienia absolwenta Pekińskiego Instytutu Mniejszoœci Narodowych”].