TIN News Update

ródła TIN informujš, że we wrzeniu 2003 roku rzšd Tybetańskiego Regionu Autonomicznego umiecił na indeksie „Zapiski z Tybetu” (chiń. Xizang Biji) tybetańskiej pisarki Łoser (chiń. Weise). Zbiór napisanych po chińsku 38 esejów opowiada o spotkaniach z ludmi i miejscami w Tybecie. Władze uznały 10 z nich – opowiadajšce między innymi o głębokim szacunku Tybetańczyków dla Dalajlamy, dylematach i rozterkach politycznych mnicha, którego wysłano z oficjalnš delegacjš za granicę, i wydaleniu chińskich mniszek z założonego przez Khenpo Dzigme Phuncoga Instytutu Studiów Buddyjskich Serthar – za „szkodliwe”.

Według ródeł TIN autorka wyjechała z Lhasy do Pekinu. Jej pracodawca, Stowarzyszenie Literatury i Sztuki TRA (chiń. Xizang zizhi qu wenlian) wezwał jš do powrotu i przyznania się do popełnienie politycznego błędu. Wydaje się, że pisarka nie zamierza spełnić tego warunku. Zdaniem tybetańskiej badaczki z Londynu „Zapiski” sš jednš z bardzo niewielu opublikowanych w Chinach ksišżek, które otwarcie mówiš o społeczno-ekonomicznych i religijnych problemach Tybetańczyków w Tybecie.

Łoser, piszšca po chińsku poetka i autorka wielu artykułów, urodziła się w 1966 roku w Lhasie; wkrótce potem jej rodzice wrócili do rodzinnego Dege w Khamie (prowincja Sichuan). W 1998 roku ukończyła studia na wydziale filologii chińskiej Południowo-Zachodniego Instytutu Narodowoci (chiń. Xinan minzu xueyuan). Jej pierwszš ksišżkę, zbiorek wierszy „Dla Tybetu” (chiń. Xizang zai shang) opublikowało w 1999 roku Ludowe Wydawnictwo Qinghai. Przed wyjazdem z Lhasy była redaktorkš chińskojęzycznej Literatury Tybetańskiej (Xizang wenxue). „Zapiski z Tybetu” ukazały się w styczniu 2003 roku nakładem Wydawnictwa Huacheng z Guangdongu (we wschodnich prowincjach ChRL cenzura jest znacznie mniej wyczulono na treci polityczne).

W TRA i ChRL często cenzuruje się ksišżki. Pod koniec 2001 roku władze TRA umieciły na indeksie monumentalnš „Historię Tybetu – Wazę pomylnoci” Deronga Ceringa Dhondupa. Choć ksišżkę opublikowało Tybetańskie Wydawnictwo Ludowe, władze zakazały jej sprzedaży. TIN nie był w stanie sprawdzić, czy nadal jest zakazana.

Derong Cering Dhondup urodził się w 1954 roku w Derongu, w Tybetańskiej Prefekturze Autonomicznej Kardze prowincji Sichuan; pracował w regionalnym Departamencie Archiwów. Opublikował wiele artykułów w chińskich i tybetańskich czasopismach naukowych, ale rozgłos przyniosły mu „Moje dšżenia” (chiń. Wo de xinyuan) – petycja do Jiang Zemina, Li Penga i Deng Xiaopinga z 1995 roku, w której ostro krytykował politykę rzšdu centralnego w tybetańskich regionach Sichuanu – wydane również przez Biuro Informacji tybetańskiego rzšdu emigracyjnego.