W zeszłym tygodniu władze chińskie oficjalnie przyznały, że Czadrel Rinpocze – hierarcha buddyjski, który kierował poszukiwaniami nowego Panczenlamy – jest nadal w więzieniu. Według rzecznika brytyjskiego MSZ, Pekin poinformował w lutym rzšd Wielkiej Brytanii, że Czadrel Rinpocze został skazany na szeœć lat więzienia w 1996 roku i nie wyjdzie na wolnoœć przed styczniem 2002, oraz potwierdził, iż odbywa karę w prowincji Sichuan i „jest zdrowy”. Oœwiadczenie to przeczy wczeœniejszym, oficjalnym doniesieniom, według których Czadrel Rinpocze został skazany w 1997 roku, i kłóci się z innymi informacjami o jego wyroku. Czadrel Rinpocze zniknšł 17 maja 1995 i powszechnie przyjmowano, że zostanie zwolniony w maju bieżšcego roku; Chiny przyznały, że został uwięziony dopiero w 1997 roku.

W zeszłym tygodniu TIN informował, że tybetańscy dygnitarze powiedzieli czterem polskim parlamentarzystom w Lhasie, że Czadrel Rinpocze, szeœćdziesięciodwuletni były opad klasztoru Taszilhunpo w Szigace, „nadal odbywa wyrok”, ponieważ „zdradził tajemnicę państwowš, ujawniajšc imię chłopca, który miał być Panczenlamš, zanim zatwierdziły to władze”. Czadrel Rinpocze zniknšł 17 maja 1995, trzy dni po ogłoszeniu przez Dalajlamę, że nowym Panczenlamš jest Gendun Czokji Nima. Z napływajšcych z Tybetu raportów wynikało, że przyjaciele, krewni i mnisi Czadrela Rinpocze nie wiedzš, co się z nim stało, i nie majš z nim żadnego kontaktu. Trzy miesišce póŸniej, w sierpniu 1995, rzecznik chińskiego MSZ zaprzeczył aresztowaniu opata i powiedział, że leczy się on „w szpitalu”. Pierwsze oficjalne informacje o uwięzieniu Czadrela Rinpocze pojawiły się w 7 maja 1997, kiedy to agencja Xinhua podała, iż 21 kwietnia 1997 Przejœciowy Sšd Ludowy w Szigace skazał go na szeœć lat więzienia. W tym samym artykule napisano, nie podajšc żadnych wyjaœnień, że „wyrok uprawomocnił się 5 maja [1997]”. Żadna z tych dat – maj 1995, kwiecień lub maj 1997 – nie odpowiada zakończeniu kary w „styczniu 2002”.
Według kodeksu karnego ChRL (artykuł 47) areszt zalicza się w poczet zasšdzonej kary. Z analiz TIN wynika, że od 1987 roku przepis ten stosowano wobec niemal wszystkich tybetańskich więŸniów politycznych. Ich kary liczono od dnia zatrzymania, generalnie przestrzegajšc terminu zakończenia wyroku. Data zwolnienia w „styczniu 2002” wskazuje, że władze liczš wyrok Czadrela Rinpocze od stycznia 1996 – co nie obejmuje siedmiu miesięcy „zniknięcia”. Trudno też zrozumieć sprzeczne informacje na temat daty samego procesu. Brytyjskim dyplomatom powiedziano, że odbył się on w 1996 roku, a nie, jak podawała agencja rzšdowa, 7 maja 1997.
Sprzeczne informacje na temat wyroku Czadrela Rinpocze oraz fakt, iż jest on więziony w Sichuanie, poza granicami TRA, wydajš się œwiadczyć o politycznej drażliwoœci całej sprawy. Rozmowy z rzšdem brytyjskim toczyły się, w ramach dwustronnego dialogu o prawach człowieka, w lutym w Pekinie. Informacja o tym, że Czadrel Rinpocze jest „zdrowy” – to pierwsze oficjalne oœwiadczenie tego rodzaju od maja 1995, kiedy to Pekin oœwiadczył, że opat jest „chory”, nie podajšc żadnych szczegółów.