Rocznica skazania Tulku Tenzina Delka
Rok temu, 2 grudnia 2002, Ludowy Sąd Pośredni prefektury Kardze prowincji Sichuan skazał na śmierć Tulku Tenzina Delka, darzonego wielkim szacunkiem nauczyciela buddyjskiego z okręgu Lithang. Wykonanie wyroku – za “przestępstwa związane z wybuchami” i “podżeganie do podzielenia kraju” – zawieszono na dwa lata. Mimo międzynarodowych protestów skazany w tym samym procesie Lobsang Dhondup został stracony w trybie doraźnym 26 stycznia 2003 roku.
Tulku Tenzina Delka i czterech mnichów aresztowali 7 kwietnia 2002 funkcjonariusze Biura Bezpieczeństwa Publicznego. W następnych tygodniach policja zatrzymała co najmniej sześć osób, które zbierały pieniądze na opłacenie adwokatów Tulku. Jednocześnie z Kardze napływały doniesienia o wymuszaniu zeznań, biciu i torturowaniu Tulku i jego asystentów. Wyroki zapadły po trzydniowym, niejawnym procesie. Tulku Tenzin Delek i Lobsang Dhondup zostali skazani na kary śmierci. Wykonanie wyroku Tulku zawieszono na dwa lata.
Chiński kodeks karny gwarantuje skazanym prawo do złożenia apelacji w ciągu dziesięciu dni od ogłoszenia wyroku. Tulku odebrano jednak prawo do obrony, gdyż sąd nie dopuścił do sprawy jego adwokatów. Wyższy Sąd Ludowy prowincji Sichuan utrzymał wyroki. Lobsang Dhondup został stracony 26 stycznia 2003. W chińskim systemie prawnym nie obowiązuje zasada domniemania niewinności, trudno więc mówić o uczciwych procesach. Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych gwarantuje prawo do wybrania sobie obrońcy. Chińska Republika Ludowa jest sygnatariuszem tego traktatu, ale do tej pory go nie ratyfikowała.
Od 11 września Chiny usiłują zrównać działalność religijną i polityczną z terroryzmem. W grudniu 2001 roku znowelizowano kodeks karny, przewidując kary od trzech do dziesięciu lat więzienia lub dożywocia dla tych, którzy “organizują lub kierują grupą terrorystyczną”. Brak ścisłej definicji “organizacji terrorystycznej” pozwala na szeroką interpretację i uznanie za “terroryzm” nawet pokojowej działalności politycznej.
Na podstawie zgromadzonych dowodów TCPCD jest przekonane, że Tulku Tenzin Delek został bezpodstawnie oskarżony o “podkładanie bomb”. Tulku był znany z działalności społecznej i charytatywnej: zakładał szkoły i domy starców, zabiegał o ochronę środowiska naturalnego, łagodził spory w łonie społeczności tybetańskiej. Był ogromnie popularny, mieszkańcy Lithangu darzyli go prawdziwą miłością.
Tybetańskie Centrum Praw Człowieka i Demokracji
wyraża najwyższe zaniepokojenie losem Tulku Tenzina Delka. TCPCD apeluje
o pomoc organizacji praw człowieka,
wzywając władze w Pekinie do natychmiastowego
zwolnienia Tulku.