Tybetańskie Centrum Praw Człowieka i Demokracji
TCHRD Update
8 lipca 2004 

Zwolnienie Ngałanga Łosera

Tybetańskie Centrum Praw Człowieka i Demokracji udało się potwierdzić informacje o zwolnieniu Ngałanga Łosera – jednego z inicjatorów słynnej pokojowej demonstracji w Lhasie z 27 września 1987 roku. Ngałang został wypuszczony z Drapczi 18 kwietnia 2004 po odbyciu piętnastoletniego wyroku. W więzieniu stracił zdrowie na skutek tortur i nieludzkiego traktowania. Jest bardzo słaby i wychudzony.
Demonstracja w Lhasie 27.09.1987

Ngałang Łoser (imię świeckie: Dziamjang) był jednym z dwóch mnichów, którzy zainicjowali pierwszą pokojową demonstrację w Tybecie po 1959 roku. Wzięło w niej udział 20 duchownych z klasztoru Drepung. Protest trwał tylko kilka minut. Wszyscy uczestnicy zostali aresztowani przez policję.

Ngałang ŁoserNgałang Łoser został osadzony w areszcie śledczym Guca. Zwolniono go po czterech miesiącach. Wraz z najbliższymi przyjaciółmi utworzył w Drepungu podziemną organizację, którą nazwano „Grupą Dziesięciu”. Jej członkowie chcieli rozprowadzać ulotki niepodległościowe i tybetański przekład Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka.

19 kwietnia 1989 roku całą dziesiątkę aresztowali w klasztorze funkcjonariusze biura śledczego Tybetańskiego Regionu Autonomicznego (TRA). Zbiorowy proces odbył się 28 listopada 1989 w siedzibie Rządu Ludowego w Lhasie. Wszystkich mnichów skazano na kary od pięciu do 17 lat więzienia m.in. za utworzenie tajnej organizacji niepodległościowej, prowadzenie działalności „kontrrewolucyjnej”, „podżeganie do prowadzenia działalności niepodległościowej” i „ujawnienie tajemnicy państwowej”. Ngałang Łoser został skazany na 17 lat więzienia. [W 1992 roku jego karę zmniejszono o dwa lata.]

W skład Grupy wchodzili Ngałang Łoser, Ngałang Phulczung, Dziamphel Dziangczub, Ngałang Gjalcen, Dziamphel Losel, Dziamphel Monlam, Ngałang Rinczen, Kalsang Thutop (który zmarł w więzieniu w lipcu 1996 roku), Dziamphel Cering i Ngałang Kunga.

Po przewiezieniu do Drapczi 15 stycznia 1990 roku Ngałang Łoser został brutalnie pobity przez strażników. Przez 15 lat był maltretowany i poddawany „reformie przez pracę” oraz „reedukacji”. Najlepszą część życia spędził za kratami. Więzienie odebrało mu zdrowie.

Ngałang Łoser ma 35 lat. Urodził się w okręgu Drango regionu Lhoka. Wychowywał go jeden z krewnych. W 1981 roku wstąpił do klasztoru Drepung.

W Drapczi pozostają jeszcze trzej członkowie „Grupy Dziesięciu”; Ngałang Phulczung i Dziamphel Dziangczub odbywają kary 19 lat, a Ngałang Gjalcen – 17 lat więzienia. O ich przedterminowe zwolnienie zabiega m.in. Komisja Praw Człowieka ONZ. W 1999 roku Ngałang Łoser został honorowym członkiem szkockiego PEN Klubu.

Raporty HFPC TCHRD TIN Inne Teksty Strona główna