Tybetańskie Centrum Praw Człowieka i Demokracji
TCHRD Update
30 stycznia 2003
 
 

Klepsydra: Męczennik Lobsang Dhondup

Dwudziestoośmioletni Lobsang Dhondup został stracony w niedzielę, 26 stycznia 2003 roku w Kardze, mieście położonym przy granicy Tybetu w Sichuanie. Egzekucję wykonano po tajnej rozprawie przed Wyższym Sądem Ludowym prowincji Sichuan. Ten sam sąd utrzymał też wyrok Tulku Tenzina Delka – karę śmierci w zawieszeniu na dwa lata.

Informacja o egzekucji nie jest jedynym szokiem. Po Tybecie krążą przerażające opowieści o obciętych uszach, zmasakrowanych ustach i nosie Lobsanga Dhondupa. Do tej pory rodzinie nie wydano ciała zabitego. Wiarygodne źródło twierdzi, że przed śmiercią zadawano mu straszliwe tortury.

2 grudnia 2002 Pośredni Sąd Ludowy Tybetańskiej Prefektury Autonomicznej Kardze skazał Lobsanga Dhondupa na natychmiastową karę śmierci i dożywotnie pozbawienie praw politycznych, a Tulku Tenzina Delka na karę śmierci w zawieszeniu na dwa lata. Obu oskarżono o udział w zamachu bombowym, do którego doszło 3 kwietnia 2002 w Czengdu, stolicy prowincji Sichuan oraz o “działalność separatystyczną” i “nielegalne posiadanie broni”.

Do egzekucji jednak nie doszło. Po wniesieniu apelacji sprawa trafiła do Wyższego Sądu Ludowego Sichuanu. Tybetańskie źródła twierdzą, że podczas rozprawy, która odbyła się 2 grudnia, Lobsang Delek miał krzyknąć: Ani Tulku, ani ja, nie mamy nic wspólnego z podkładaniem bomb. Proces był nieuczciwy”.

Mimo międzynarodowych zobowiązań Chin jako strony Konwencji przeciwko torturom oraz innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu lub karaniu, która zobowiązuje do je do “podjęcia skutecznych środków ustawodawczych, administracyjnych, sądowych lub innych dla zapobiegania aktom tortur na jakimkolwiek terytorium podlegającym ich jurysdykcji” – z ChRL systematycznie napływają informacje o rozmyślnym dręczeniu, poniżaniu i torturowaniu więźniów.

TCHRD wzywa Chiny do aktywnego zapobiegania stosowaniu tortur wobec przesłuchiwanych i uwięzionych oraz do przestrzegania wszystkich zobowiązań wynikających z tej Konwencji.

Lobsang Dhondup – bohater

Lobsang Dhondup urodził się w 1975 roku w Njagczu (okręg Lithang TPA Kardze prowincji Sichuan). Nie mógł się kształcić, bo w wiosce nie było żadnej szkoły. Pomagał rodzicom – Paldenowi Phuncogowi i Kathar Lhamo z rodu Dudong Kacacang – w pracy na polu. Ożenił się i spłodził dwoje dzieci, a potem opuścił dom, by wstąpić klasztoru, który prowadził Tulku Tenzin Delek. Rok później wrócił do światowego życia. Założył maleńkie biuro w hotelu w Njagczu. Sprzedawał leki i inne towary, z którymi krążył między Njagczu i Czengdu. Swoim patriotyzmem ściągnął na siebie uwagę policji i władz okręgu.


[powrót]