Šfot. Jerzy Gumowski (Agencja Gazeta)

Ks. dr Wiesław Niewęgłowski:
      Wasza Œwištobliwoœć,
      Bracia w Chrystusie,
      Szanowni przedstawiciele religii Mojżeszowej
      oraz Islamu,
      Mili Goœcie.

Gromadzimy się dzisiaj, aby wspólnie modlić się o pokój na œwiecie, o życie wyznawców różnych religii we wzajemnej zgodzie między sobš. Obecnoœć Waszej Dostojnoœci XIV Dalajlamy w Polsce jest sposobnoœciš do tego szczególnego spotkania przed Bogiem, spotkania w modlitwie.

Pokój jest darem Boga, złożonym w ludzkie serca.
Z serc przychodzi na œwiat. Jest niejako ich owocem.
Dlatego potrzebna jest taka postawa,
która poprzez wysiłek wewnętrzny,
poprzez duchowš przemianę, czyni człowieka siewcš pokoju.
 
Podzielony œwiat pilnie wymaga jednoœci, a ludzie – wzajemnego zrozumienia.
Ani pokoju na ziemi, ani wzajemnej jednoœci między ludŸmi nie wypracuje się w oparciu o międzynarodowe umowy i traktaty.
Aby one były trwałe, winny być oparte o prawo moralne.
Powinno być w nich odniesienie do transcendencji, do œwiata ducha.
Na ludziach wierzšcych w Boga, na całym kręgu ziemi,
spoczywa szczególny obowišzek budowania mostów.
Im przedłożone jest zadanie, aby zmierzali ku jednoœci i nieœli jš wszędzie.

O dar zgody wynikajšcy z pokoju,
o dar rzetelnego dialogu, który prowadzi ku jednoœci ludzi,
bez względu na ich rasę, religię, kulturę,
wołajmy dzisiaj tutaj wspólnie do Boga.

Dalajlama: Jestem bardzo szczęœliwy, że mogę tu być w towarzystwie przedstawicieli innych religii oraz praktykujšcych je osób. Jestem szczęœliwy i zaszczycony, że będziemy mogli wspólnie się tutaj modlić.
 Polska, choć doznała w przeszłoœci straszliwych cierpień, nigdy nie straciła ducha. Dzięki determinacji owego ducha udało się jej odzyskać wolnoœć. Dziœ, za sprawš odzyskanej wolnoœci, dokonuje się tutaj ogromny postęp. Po siedmiu latach, jakie upłynęły od mojej pierwszej wizyty, widzę, że w ludziach jest znacznie więcej zdecydowania, pewnoœci i wiary w siebie, co napawa mnie wielkš radoœciš i szczęœciem.
 Jestem głęboko przekonany, że wiara religijna odgrywa ogromnš rolę w walce o wolnoœć. Wydaje mi się, że człowiek – kiedy musi stawić czoła wielkim wyzwaniom, problemom i trudnoœciom – szuka, z natury, otuchy i inspiracji w wierze religijnej.
 Odzyskawszy wolnoœć staracie się, co oczywiste i naturalne, pospiesznie budować dobrobyt materialny. Jednak nie wolno przy tym stracić z oczu wartoœci duchowych – to sprawa wielkiej wagi.
 Kiedy decydujemy się na wyznawanie jakiejœ wiary, powinniœmy traktować religię z najwyższš powagš, najwyższš szczeroœciš. I stosować, spełniać, żyć tym, czego naucza nasza tradycja. Religia jest podobna lekowi, który ma leczyć chorobę, a nie pełnić rolę dekoracji. Kiedy przeżywamy jakiœ trudny okres, borykamy się z problemami – religia, jak lekarstwo, musi być w nas żywa. Jedno z tybetańskich przysłów mówi, że gdy wszystko układa się pomyœlnie, ludzie wydajš się bardzo religijni. Kiedy jednak zaczynajš się trudnoœci, z owej wiary nie zostaje nic. To bardzo niewłaœciwe. Nauki naszej tradycji duchowej, naszej religii, muszš stanowić częœć naszego codziennego życia. W ten sposób zyskujemy wewnętrznš wartoœć, wewnętrznš siłę.
 Kiedy już – dzięki praktyce naszej własnej tradycji – pojawi się w nas coœ na kształt doœwiadczenia, rzeczš niezwykłej wagi jest rozwijanie szacunku wobec innych tradycji duchowych. Jeœli religia jest tylko w głowie, jeżeli sprowadza się wyłšcznie do intelektu, to dostrzegamy mnóstwo różnic. Wtedy też bywa wykorzystywana do wywoływania dalszych podziałów, a nawet do podsycania konfliktów. Kiedy jednak rzeczywiœcie praktykujemy religię, kiedy rodzi się w nas autentyczne doœwiadczenie, służy ona budowaniu prawdziwej harmonii.
Choć różne religie – tak jak te, które sš reprezentowane na tym spotkaniu – majš odmienne tradycje i filozofie, to na poziomie praktyki we wszystkich tkwi ów potencjał, nasienie wewnętrznej siły i wewnętrznego przeobrażenia. I na tym fundamencie możemy budować prawdziwš harmonię między religiami. Harmonię, której, jestem o tym głęboko przekonany, bardzo dziœ potrzebujemy.
 My, ludzie, znajdujemy wiele powodów do konfliktów, do sprzeczek, do kłótni. Ta skłonnoœć do waœni i sporów, wszechobecna w gospodarce, polityce i im podobnych, nie może przenieœć się na płaszczyznę religijnš. Wszystkie wielkie œwiatowe religie niosš przesłanie miłoœci, współczucia, wybaczenia, pokory, dyscypliny. Jeœli głębiej się na tym zastanowić, ich przesłanie, mimo wszelkich doktrynalnych różnic, jest takie samo.
 Na koniec: wszyscy jesteœmy ludŸmi, wszyscy mamy to ciało i ten umysł. Ciało potrzebuje wygód, a co za tym idzie – materialnego postępu. Niemniej pokoju, spokoju i szczęœcia umysłu nie da się kupić w żadnym sklepie, nie zapewni go nam żadna, nawet najbardziej skomplikowana maszyna. Szczęœcie i spokój umysłu musimy znaleŸć i rozwinšć w sobie. Moim zdaniem, aby nasze życie mogło być naprawdę pełne – pełne treœci i sensu – trzeba połšczyć rozwój materialny z rozwojem wewnętrznym.
 Ten kraj zawsze był głęboko religijny. Teraz macie w nim wolnoœć. Proszę więc, korzystajcie z wolnoœci tak, by nadać jej pełnię sensu – by budować szczęœliwe społeczeństwo. Jako brat w wierze modlę się i zawsze będę się modlił o Waszš szczęœliwš przyszłoœć. Dziękuję.

Ks. prof. Henryk Paprocki: Wasza Œwištobliwoœć i Szanowni Zgromadzeni! W Ewangelii znajdujemy słowa, że wszyscy jesteœmy braćmi. Te słowa przymuszajš nas do tego, że nie może nas tutaj dzisiaj nie być – ponieważ nasza obecnoœć tutaj jest wyrazem braterstwa ludzkiego, braterstwa między wyznawcami wszystkich religii. Właœnie w tym mijajšcym wieku, wieku przerażajšcych zbrodni, deptania ludzkiej godnoœci i praw, mamy nadzieję, że każda tragedia może stać się życiem, nowym życiem, że wszystkie klęski przeradzajš się w zwycięstwo ducha. Kierowani właœnie tš nadziejš, zwracamy się dzisiaj do Pana Dziejów, aby pobłogosławił nasze wszystkie wysiłki, które majš zmierzać do budowania społeczeństwa międzyludzkiego braterstwa prawdziwej wolnoœci i miłoœci. Zwracamy się do Boga z tš pokornš proœbš w intencji narodu, który reprezentuje Wasza Œwištobliwoœć, ażeby w swojej historii zaznał on także wolnoœci, miłoœci, braterstwa.
Jest to obowišzek, który wynika z przesłania nie tylko chrzeœcijaństwa, ale każdej religii – żeby troskę o bliŸnich włšczyć w troskę o potrzeby swoje i najbliższych, żeby ogarniać modlitwš potrzeby całego œwiata. Dzisiaj – choć mam nadzieję, że nie tylko dzisiaj – nasza modlitwa będzie towarzyszyć tym wszystkim, którzy sš doœwiadczani, ażeby ich doœwiadczenie stało się dla wszystkich punktem wyjœcia do życia w braterstwie, miłoœci i wolnoœci.

Ks. prof. Zachariasz Łyko, przedstawiciel Koœcioła Adwentystów Dnia Siódmego:
Wasza Œwištobliwoœć! Dostojni Bracia i Siostry! W tej uroczystej chwili głębokiej zadumy, ale także ogromnej tęsknoty – za ideałami pokoju, wolnoœci, harmonii wœród ludzi, religii i narodów – chcemy prosić Wiekuistego Boga, tak jak właœnie my, Protestanci, zwracamy się do Niego w imieniu Jezusa Chrystusa, Pana Naszego, o pokój, po pierwsze – o pokój w sercach i sumieniach ludzkich, po drugie – o pokój w naszych rodzinach, po trzecie – o pokój w naszych narodach, po czwarte – o pokój w œwiecie człowieka, po pište – o pokój między œwiatem człowieka i œwiatem Bożego stworzenia, a wreszcie po szóste – o pokój i harmonię między dissidentes de religione, tj. różnišcych się w wierze. Nasze refleksje, tęsknoty i życzenia, wysiłki i współdziałania niech stanš się znakiem jednoœci rodzaju ludzkiego, a równoczeœnie jakimœ dynamizmem, powstrzymujšcym siły zła i rozwijajšcym dobro, zwłaszcza tak wielkš wartoœć, jakš właœnie jest pokój. I to w imię powszechnej życzliwoœci, w imię miłoœci chrzeœcijańskiej, miłoœci trójwymiarowej i potrójnie się warunkujšcej, tj. miłoœci do Boga, miłoœci do bliŸniego i miłoœci do siebie samego. Nie można bowiem prawdziwie kochać Boga bez umiłowania człowieka – bliŸniego i siebie samego, i nie można prawdziwie kochać człowieka bez umiłowania Boga i siebie samego, oraz miłować prawdziwie siebie samego bez miłoœci do Boga i do człowieka. Dziękuję bardzo.
Dr Paweł Wildstein, Honorowy Przewodniczšcy Zwišzku Gmin Żydowskich: Wasza Œwištobliwoœć, Szanowni i Dostojni Goœcie, Szalom Uwracha – Pokój i Błogosławieństwo.
Nasi mędrcy mówiš:
Raw ha szimon ben gamliel omer al, szelosza dewarim haolam kajam: al, haemet, weal hadin, weal naszalom, szeneemar emet umiszpat szalom sziftu beszerejchu.
Raw Szimon, syn Gamalela, mawiał:
Œwiat stoi na trzech rzeczach: prawdzie, sprawiedliwoœci i pokoju, prawdš, sprawiedliwoœciš i pokojem sšdŸcie w bramach waszych (Zachariasz 6, 16). Ale tymi wartoœciami można posługiwać się tylko wtedy, gdy społecznoœć jest wolna, zarówno wewnętrznie, duchowo, jak i politycznie. Dlatego co najmniej raz w roku, w Œwięta Pesach, w kwietniu, modlimy się:
Haszana awdej – leszana habaa bnej horin.
W tym roku jeszcze niewolnikami, lecz następnego roku synami wolnoœci. Oby Wiekuisty obdarzył lud Tybetu i cały œwiat pokojem i wolnoœciš.
Dziękuję. Szalom.
Imam Mahmud Taha Żuk: Jako Muzułmanie przyłšczamy się do głosu Jego Œwištobliwoœci Dalajlamy do braci prawosławnych, protestantów, Żydów i do modlitwy Ojca Œwiętego Jana Pawła II, której naród będzie obchodził osiemdziesištš rocznicę w najbliższych dniach. Ofiarujemy Bogu w imię pokoju na całym œwiecie i w Tybecie pierwszš surę Koranu Al-Fatiha:
W imię Boga Miłosiernego, Litoœciwego!
Chwała Bogu, Panu œwiatów,
Miłosiernemu, Litoœciwemu,
Królowi Dnia sšdu.
Oto Ciebie czcimy i Ciebie prosimy o pomoc.
ProwadŸ nas drogš prostš,
drogš tych, których obdarzyłeœ dobrodziejstwami,
nie zaœ tych, na których jesteœ zagniewany,
i nie tych, którzy błšdzš.

Azan:
Allahu Akbar
Allahu Akbar
Allahu Akbar
Allahu Akbar
Ash-hadu an la ilaha ill-Allah
Ash-hadu an la ilaha ill-Allah
Hayya ‘alas-Salah
Hayya ‘alas-Salah
Hayya ‘alal-falah
Hayya ‘alal-falah
Allahu Akbar
Allahu Akbar
La ilaha il-Allah

Bóg jest Wielki
Bóg jest Wielki
Bóg jest Wielki
Bóg jest Wielki
Œwiadczę, że nie ma innego Boga nad Allaha
Œwiadczę, że nie ma innego Boga nad Allaha
Œwiadczę, że Muhammed jest wysłannikiem Allaha
Œwiadczę, że Muhammed jest wysłannikiem Allaha
ChodŸcie na modlitwę
ChodŸcie na modlitwę
ChodŸcie do Zbawienia
ChodŸcie do Zbawienia
Bóg jest Wielki
Bóg jest Wielki
Nie ma Boga nad Allaha

Ks. dr Wiesław Niewęgłowski:
 Powoli nasze spotkanie dobiega końca, odmawiamy ostatniš modlitwę, po czym po muzyce będzie chwila ciszy, chwila medytacji i modlitwy osobistej. Następnie J.Œ. Dalajlama i przedstawiciele religii udadzš się na spotkanie zamknięte na kilka minut, po czym dostojny goœć opuœci naszš œwištynię.
 Boże,
miłoœci, która niczego nie oczekuje niczego w zamian,
nadziei, która nie zawodzi,
mocš Twych œwiętych darów wspomagaj wszystkich,
zwłaszcza pokojem i jednoœciš.

W 2000. Rok Jubileuszowy, od Twego przyjœcia,
Królu Wieków,
ponawiamy wolę należenia do Ciebie
i składamy w Twoje ręce przyszłoœć.

Duchu Œwięty,
Boże tchnienie, które porusza wszechœwiat,
przyjdŸ i odnów oblicze ziemi.
WzbudŸ w sercach ludzi
pragnienie pełnej jednoœci,
aby byli dla œwiata skutecznym znakiem i narzędziem
wewnętrznego zjednoczenia z Bogiem
oraz jednoœci całego rodzaju ludzkiego.

Duchu Pocieszycielu,
niewyczerpane Ÿródło radoœci i pokoju,
pobudzaj do solidarnoœci wobec potrzebujšcych,
wystawionych na próbę obdarz ufnoœciš i nadziejš,
obdarz wolnoœciš,
ożyw we wszystkich chęć czynnego zaangażowania
w budowie lepszych dni.
Dziœ polecamy Ci szczególnie lud Tybetu.

Duchu Mšdroœci,
który nawiedzasz umysły i serca,
spraw, aby postęp wiedzy i techniki
służył życiu, pokojowi i sprawiedliwoœci.
Wspieraj dialog i harmonię z wyznawcami innych religii,
pomóż różnym kulturom otworzyć się na œwiat ducha.