AKTUALNOŚCI, MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE (HFPC)

Komitet ONZ krytykuje Chiny za sinizację Tybetu

Komitet Praw Ekonomicznych, Socjalnych i Kulturalnych Organizacji Narodów Zjednoczonych skrytykował Chiny za „drastyczne ograniczanie możliwości korzystania z prawa do uczestniczenia w życiu kulturalnym, w tym prawa do nauczania języków, historii i kultury mniejszości”.

Dalajlama: Patrząc w przeszłość

Dziś jestem bezpaństwowcem i nie mogę wrócić do ojczyzny, ale według tybetańskiego porzekadła „dom masz tam, gdzie ci dobrze, a rodziców w tych, co cię kochają”.

Noworoczne szykany w Lhasie

Rok wcześniej pretekstem do ogłoszenia restrykcji – przeciąganych do końca pełnego „drażliwych” rocznic marca – był COVID. Mieszkańcy miasta informują, że tym razem szykany wprowadzano pod hasłem „wymogów bezpieczeństwa”.

Szerten: Dźwięk jedności

Tybetańczycy

Jednością, jednością

Jeśli mieszka w was pamięć lat radości i udręk

Indyjska odpowiedź na „tybetańską fortecę Xi Jinpinga”

Rząd premiera Modiego przyjął „trójelementową strategię zabezpieczenia indyjskiej ziemi przed agresją Xi Jinpinga”: „utworzenie siedmiu nowych batalionów policji indyjsko-tybetańskiej, rewitalizację przygranicznych wiosek oraz budowę tunelu pod przełęczą Szingo-la w Ladakhu”.

Khenmo Rigzin Czodron: Droga przed nami

W Tybecie pokutuje przeświadczenie, że kobietom brakuje bystrości i rozumu. Rodzice nie tylko nie pomagają dziewczynkom w nauce, często wręcz uniemożliwiają im odebranie wykształcenia. Widzą w nich materiał na służące dla siebie albo innej rodziny, siłę roboczą do uprawiania pola, układania cegieł i ubijania masła, egzekwując to prośbą i groźbą. Dziewczynki przyjmują to do wiadomości i godzą się z losem, a do szkół posyła się chłopców.

„Nadzwyczajne środki bezpieczeństwa” w Draggo

Władze chińskie – zapewne w związku z opublikowaniem niezależnego raportu, szczegółowo dokumentującego falę prześladowań związanych ze zburzeniem szkoły i dwóch wielkich posągów Buddy w ramach lokalnej kampanii „sinizacji” – wprowadziły „nadzwyczajne środki bezpieczeństwa” w Draggo (chiń. Luhuo), w prowincji Sichuan.

Thahar: Chwila z lustrem

nie wyciągaj mnie na powierzchnię

widzę, że z palców spływa ci krew

zresztą nie mogę oddychać ani tu, ani tam

Chiny „wykluczają” rozmowy o Tybecie

Szef chińskiej delegacji, prowadzącej 38. rundę „dialogu o prawach człowieka” z Unią Europejską, oświadczył w Brukseli, że „kwestie tyczące Xinjiangu (Turkiestan Wschodni), Xizangu (Tybet) i Hongkongu nie należą do kategorii »praw człowieka«, tylko pryncypiów suwerenności, niepodległości i terytorialnej integralności państwa, co wyklucza jakąkolwiek ingerencję zewnętrzną”.

Oser: Po co nam było protestować?

Zaprzyjaźniony pisarz lapidarnie streszcza przesłanie tamtej wiosny: Tybetańczycy są razem na dobre i na złe. Nie było żadnych zewnętrznych inspiracji. Ludzie działali spontanicznie, ukazując tym samym swoje prawdziwe poglądy i aspiracje. Ci, którzy oskarżają ich o lekkomyślność i brawurę, mają się za niezwykle przenikliwych i przyznają sobie prawo decydowania za innych, tyle że te samozwańcze elity nie przejawiają cienia skłonności do zakasania rękawów i pracy na rzecz własnego narodu.

Noworoczne wytyczne dla „chińskiego Panczena”

Gjalcen Norbu – mianowany przez władze chińskie Panczenlamą po uprowadzeniu chłopca wskazanego zgodnie z tradycją buddyjską – od trzech lat nie wygłasza „orędzia” i nie składa noworocznych życzeń, tylko sam przyjmuje je od partyjnego aparatczyka odpowiedzialnego za „sprawy etniczne”.

Oser: Miasto złowieszczych syren – dla mojej mamy i naszej Lhasy

Dzwonek w telefonie przypomina, że czas na sur,

Ofiarę z wonnego dymu dla zmarłych.

Zatrzymanie i grzywna za buddyjską chorągiew w Zungczu

Policja zatrzymała i ukarała astronomiczną grzywną studenta, który organizował uroczystości noworoczne w Zungczu i umieścił na scenie chorągiew buddyjską zamiast chińskiej flagi.

Gade Cering: Eksperymentów rok ósmy

W wiosennym sercu marca

Tybet zmienia się w huśtawkę

Pośród morza ruin gram sobie nokturn, solo

Kolejny protest i zatrzymanie Gonpo Kji w Lhasie

Policja ponownie zatrzymała Gonpo Kji, protestującą przed budynkiem sądu ludowego w Lhasie przeciwko „niesprawiedliwemu” wyrokowi brata, Dordże Tasziego.

Da Cenpo: Między Szanghajem a Hangzhou

podejrzliwość, naiwność, nerwowość

taniec masek

i iluzja rozmowy

„Zaginięcie” tybetańskiego pisarza w Gologu

Palgon – trzydziestoletni pisarz i były nauczyciel z okręgu Pema (chiń. Banma) w prowincji Qinghai – jest od pół roku przetrzymywany przez policję.

NN: Rok dwa zero jeden zero

ja, pies, co mówi, dzień w dzień

radośnie macham ogonem

na widok załganych twarzy

Władze chińskie zapowiadają 58 nowych lotnisk i 4000 kilometrów torowisk w TRA

Władze lokalne zapowiadają, że do 2025 roku Tybetański Region Autonomiczny (TRA) będzie miał „4000 kilometrów torowisk”, a dziesięć lat później – 58 (pięćdziesiąt osiem!) nowych lotnisk cywilnych.

Chiny budują „setki obiektów” w Bhutanie

Indyjskie media, powołując się na „źródła wywiadowcze”, informują, że Chiny wznoszą „setki” nowych wiosek i „innych struktur” na terenie Bhutanu.

Di Lhaden: Czy znasz historię swoich przodków (dla siostrzenicy)

Drepczesz za jakami z jedzeniem za pazuchą

i nucisz smutną piosenkę,

a mnie serce zamiera jak ta melodia