Helsińska Fundacja Praw Człowieka

1-01-2007

wersja do druku

Share

Chronologia 2006

 

2006

„Rok Rosji" w ChRL i „rok przyjaźni chińsko-indyjskiej".

 

2 stycznia 2006

Według Centralnej Komisji ds. Rozwoju i Reform nie udało się schłodzić przegrzanej gospodarki chińskiej, która w 2005 roku wzrosła o 9,8 procent - o 0,3 proc. więcej niż w latach poprzednich.

 

3 stycznia 2006

Ministerstwo Kolei informuje, że po otwarciu linii bezpośrednie połączenie z Lhasą będzie miało sześć chińskich miast: Pekin, Szanghaj, Guangzhou, Czengdu, Xining i Lanzhou.

 

8 stycznia 2006

Pekin ogłasza nowe zasady postępowania w „sytuacjach nadzwyczajnych": „Władze lokalne zobowiązane są do informowania Rady Państwa o ważnych zagrożeniach stabilizacji społecznej w ciągu czterech godzin".

 

11 stycznia 2006

Ambasador Stanów Zjednoczonych w Nepalu i dyrektor biura Wysokiego Komisarza ONZ ds. Uchodźców (UNHCR) w Katmandu kładą kamień węgielny pod nowy Ośrodek Recepcyjny dla uciekinierów z Tybetu.

 

13 stycznia 2006

Chińskie media podają, że w 2005 roku gospodarka TRA rozwijała się w tempie pond 12 procent, a PKB regionu wzrósł do 25 miliardów yuanów (około 3,1 mld USD).

 

18 stycznia 2006

Agencja Xinhua, powołując się na dane rządowe, informuje, że w 2005 roku w ChRL zdelegalizowano 79 gazet i periodyków oraz skonfiskowano 169 milionów „nielegalnych publikacji" - w tym 147 230 „materiałów politycznych" w TRA.

 

19 stycznia 2006

Według Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w 2005 roku w Chinach doszło do 87 tysięcy poważnych „zakłóceń porządku publicznego" - o 6,6 procent więcej niż rok wcześniej.

Ambasador ChRL w Indiach ogłasza, że Pekin zamierza poprowadzić linię kolejową z Lhasy do przełęczy Nathu-la na granicy z Sikkimem.

 

20 stycznia 2006

Agencja Xinhua informuje o zderzeniu dwóch lokomotyw na stacji kolejowej „oddalonej o 130 km od Lhasy". W wypadku ginie jedna osoba, osiem innych odnosi rany.

 

22 stycznia 2006

„Nie można powiedzieć, że nic nie mówiłem o prawach człowieka. Powiedziałem, że to wewnętrzne sprawy Chin i my nie mamy zamiaru ich pouczać" - po powrocie z ChRL, w której przebywał, jako przewodniczący Samoobrony, na zaproszenie Komunistycznego Związku Młodzieży Chińskiej, „zbudowany" wicemarszałek Sejmu RP Andrzej Lepper wyjaśnia, że w Chinach „prawa człowieka są łamane, ale my chcemy, żeby polscy przedsiębiorcy mieli zysk".

Jia Qinglin, członek Stałego Komitetu Politbiura i przewodniczący OLPKK, przypomina przywódcom wszystkich wyznań, że głównym celem „działalności religijnej" jest „realizowanie wytycznych partii", „budowanie harmonijnego społeczeństwa socjalistycznego", pomaganie w rozwoju państwa, „twarda" walka z „przenikaniem obcych wpływów" oraz „strzeżenie narodowej jedności i stabilizacji społecznej". Według Jia „sednem" działalności religijnej w 2006 roku ma być „modernizacja kraju" i walka z „zagraniczną infiltracją".

 

24 stycznia 2006

Tybetańska społeczność w Nepalu rozpoczyna, za zgodą UNESCO, pierwszą od niemal stu lat renowację słynnej stupy Boudhanath w Katmandu.

 

25 stycznia 2006

Koncern Google informuje, że będzie cenzurować swoje usługi w ChRL, żeby uzyskać większy dostęp do chińskiego rynku.

 

26 stycznia 2006

„Dziesiątki programów przyniosą rodzinom nie tylko radość, ale i rozbudzą w chłopach i pasterzach ciekawość świata za górami": z okazji Nowego Roku kalendarza chińskiego Biuro Cywilizacji Duchowej Komitetu Centralnego KPCh zapowiada „rozdawanie kolorowych telewizorów" mieszkańcom najuboższych prowincji - w tym Tybetu i Xinjiangu - które ma pomóc w realizacji „strategicznych celów partii" w „nowych socjalistycznych regionach wiejskich": „rozwoju produkcji, dostatniego życia, cywilizowanych obyczajów społecznych, schludnego wyglądu oraz demokratycznego zarządzania". „Po kolacji moja rodzina co wieczór siada przed telewizorem, żeby dowiedzieć się czegoś o polityce partii, co przynosi pożytek chłopom", mówi rządowym mediom jedna z obdarowanych.

 

29 stycznia 2006

Globalny apel - między innymi Dalajlamy - „o położenie kresu piętnowaniu i dyskryminowaniu chorych na trąd".

 

30 stycznia 2006

Agencja Xinhua informuje, że w pierwszym dniu nowego roku 45 tysięcy osób - o 16 procent więcej niż rok wcześniej - odwiedziło tybetańską świątynię buddyjską Yonghe w Pekinie.

 

luty 2006

W odpowiedzi na słowa Dalajlamy, który podczas styczniowej inicjacji Kalaczakry apelował do Tybetańczyków o współczucie dla gatunków zagrożonych wyginięciem, mieszkańcy różnych regionów Tybetu publicznie palą skóry i ubrania wykończane futrem dzikich zwierząt. Władze chińskie zatrzymują i przesłuchują inicjatorów kampanii.

 

2 lutego 2006

Tybetańskie źródła informują, że władze okręgu Dege prowincji Sichuan zwolniły pięćdziesięcioletniego Sogję, który, zatrzymany po podpaleniu chińskiej rzeźni w Manikengo w sierpniu 2005 roku, stracił w więzieniu oczy na skutek bicia i nieleczonej infekcji.

 

6 lutego 2006

Tybetańskie źródła informują, że mnisi i mniszki zatrzymani w maju 2005 roku w TPA Kanlho prowincji Gansu za rozlepianie plakatów, wzywających do niepodległości Tybetu, rozpoczęcia negocjacji z Dalajlamą i odebrania Chinom prawa do zorganizowania Igrzysk Olimpijskich w 2008 roku, o ile do tego czasu Pekin nie rozwiąże pokojowo problemu Tybetu, zostali skazani na kary od półtora roku do trzech lat więzienia.

W publikowanym co cztery lata raporcie o spawach obronności Pentagon po raz pierwszy klasyfikuje Chiny jako zagrożenie, nazywając je „państwem o największym potencjale do militarnego konkurowania ze Stanami Zjednoczonymi", o którego „intencjach i decyzjach" wiadomo bardzo niewiele.

Chińskie media publikują „dramatyczne" wyniki badań centralnej Komisji Rozwoju Państwa i Reform, z których wynika, że wskaźnik Giniego, określający nierówności w podziale dochodu społecznego (w przedziale od O, idealnej równowagi, do 1, czyli skrajnej nierównowagi), który w ChRL oficjalnie wynosi 0,4 i należy do najbardziej niepokojących w świecie, może być znacznie zaniżony.

 

12 lutego 2005

Władze Rebgongu (chiń. Tongren) w prowincji Qinghai zakazują Tybetańczykom podpalenia stery skór i futer dzikich zwierząt na dziedzińcu lokalnego klasztoru. Inicjatorzy kampanii - będącej odpowiedzią na osobisty apel Dalajlamy o ochronę środowiska naturalnego - ostrzegają rodaków przed prowokacjami i proszą o „dyskretne" pozbywanie się ubrań ozdobionych skórami zwierząt należących do gatunków zagrożonych wyginięciem. Chińscy urzędnicy najwyraźniej uznają to za manifestację oddania dla Dalajlamy, ogłaszają zakaz palenia skór - których posiadania jest zgodnie z prawem nielegalne - oraz organizują demonstrację siły, wyprowadzając na ulice miasta policję i wojsko.

Apel Dalajlamy o „unikanie przemocy i wzajemne zrozumienie" rozładowuje gwałtowny konflikt między buddystami a muzułmanami w Ladakhu.

 

13 lutego 2006

Działacze Tybetańskiego Kongresu Młodzieży (TYC) i Palden Gjaco, były więzień polityczny, który spędził za kratami ponad trzydzieści lat, rozpoczynają „bezterminowy" protestacyjny strajk głodowy w czasie zimowych Igrzysk Olimpijskich w Turynie.

Chińskie media ogłaszają, że w ramach jedenastego planu pięcioletniego (2006-10) ChRL zainwestuje w ochronę środowiska naturalnego w TRA sześć miliardów yuanów (745 mln USD).

 

14 lutego 2006

Wysłannicy Dalajlamy Lodi Gjari Gjalcen i Kelsang Gjalcen rozpoczynają piątą - od 2002 roku - rundę rozmów z przedstawicielami chińskich władz.

„Cenzura może być nasieniem katastrofy - zachodnie media ujawniają napisany dwanaście dni wcześniej list emerytowanych przywódców KPCh, w tym m.in. byłego adiutanta Mao Zedonga, byłego redaktora naczelnego partyjnego Dziennika Ludowego i byłego ministra propagandy, w którym protestują oni przeciwko zacieśnieniu oficjalnej kontroli mediów. - Historia uczy, iż tylko systemy totalitarne uciekają się do cenzury informacji w złudnym poczuciu, że mogą w ten sposób trzymać społeczeństwo w niewiedzy". W 2005 roku w światowym rankingu wolności prasy Reporterów bez Granicy ChRL znalazła się na dziewiątym od końca, 159. miejscu.

 

15 lutego 2006

„Rząd Chin troszczy się o przyszłość tybetańskich ziomków za granicą. Od lat osiemdziesiątych odwiedzali oni Chiny 70 tysięcy razy. W ostatnich latach Lodi Gjari i inni wielokrotnie wracali do Chin, żeby odwiedzić przyjaciół i krewnych. Przy okazji zobaczyli rozwój i zmiany, jakie zaszły w macierzy i w ich rodzinnych stronach, oraz zrozumieli politykę rządu centralnego. Niedawno właściwe władze ponownie wyraziły zgodę na ich prywatną wizytę" - Pekin, za pośrednictwem rzecznika MSZ, po raz kolejny bagatelizuje misję wysłanników Dalajlamy, oskarżając go przy okazji o „próbę umiędzynarodowienia kwestii Tybetu i podzielenia macierzy" w związku z - prywatną - wizytą w Izraelu.

 

19 lutego 2006

Aszkenazyjski naczelny rabin Izraela Jona Metzger wzywa do utworzenia „Organizacji Religii Zjednoczonych" z siedzibą w Jerozolimie i Dalajlamą na czele.

 

21 lutego 2006

KC KPCh i Rada Państwa ogłaszają, że głównym celem jedenastego planu pięcioletniego będzie budowanie „nowej socjalistycznej wsi": poprawa warunków bytowych, rozwój infrastruktury i służby zdrowia oraz, przede wszystkim w „regionach zachodnich", promowanie oświaty.

 

22 lutego 2006

Prezydencja UE wyraża radość z powodu rozpoczęcia piątej rundy rozmów tybetańsko-chińskich i nadzieję, iż obie strony wypracują „pragmatyczne, pokojowe i trwałe rozwiązanie" problemu Tybetu.

 

23 lutego 2006

„Ta runda rozmów pokazała też jasno poważną różnicę w samym podejściu do problemu. Pozostajemy jednak oddani procesowi dialogu i mamy nadzieję, że kontynuowanie kontaktów umożliwi osiągnięcie postępów" - wysłannicy Dalajlamy wracają z Pekinu do Indii.

 

26 lutego 2006

Władze chińskie zwalniają warunkowo Nimę Czodron, partnerkę Bangri Czogtrula Rinpocze, jedyną znaną więźniarkę polityczną w TRA, skazaną w 2000 roku na dziesięć lat więzienia za „działalność separatystyczną".

 

28 lutego 2006

Fundacja Dui Hua, powołując się na oficjalne źródła chińskie, informuje o złagodzeniu - za „dobre sprawowanie" - kary dożywocia Bangri Czogtrula Rinpocze do 18 lat więzienia.

Tybetański Kongres Młodzieży kończy strajk głodowy w Turynie po wizycie przedstawicieli władz MKOl, którzy zapewniają Tybetańczyków, że będą „śledzić" problemy, na które „chcieli zwrócić uwagę" głodujący.

 

1 marca 2006

Na trasie Qinghai-Tybet zaczynają kursować pociągi towarowe. Przewóz jednej tony ładunku kosztuje 0,12 yuana (cztery grosze) za kilometr. Przy okazji Ministerstwo Kolei ogłasza, że miejsca siedzące w pociągach pasażerskich z Pekinu do Lhasy będą kosztować około 380 yuanów (150 PLN) - czyli ponad sześć razy taniej od biletu lotniczego.

 

3-14 marca 2006

Doroczne posiedzenia X OLPKK i X OZPL. Na czele delegacji „tybetańskiej" tradycyjnie już stoi przewodniczący Hu Jintao. Władze zwyczajowo zatrzymują, biją i wywożą ze stolicy setki osób, które usiłują wręczać deputowanym petycje i skargi. OZPL zapowiada promowanie „naukowego rozwoju" i strategiczną pomoc dla regionów wiejskich oraz zatwierdza jedenasty plan pięcioletni i rekordowy wzrost (o 14,7 procent) wydatków na obronność, nie przyjmuje jednak - po nieoczekiwanych, ostrych protestach „lewaków" - zapowiadanej od dawna ustawy o własności prywatnej.

 

6 marca 2006

„Nie można nazwać tych rozmów negocjacjami. To na razie tylko dialog, kontakt, będziemy jednak prowadzić dalsze rozmowy" - Dziampa Phuncog, gubernator TRA, po raz pierwszy oficjalnie potwierdza przyjęcie wysłanników Dalajlamy.

 

8 marca 2006

Symboliczny, kilkusekundowy protest Tybetańczyka z Europy - przeciwko organizacji Igrzysk Olimpijskich w ChRL, o ile Chiny nie zmienią polityki wobec Tybetu - na pekińskim Tiananmen.

 

10 marca 2006

„Nigdy, w żadnych okolicznościach nie zszedłem z Drogi Środka. Jest to jasne dla świata, niestety Pekin wciąż wydaje się niezdolny do przezwyciężenia wątpliwości i podejrzeń co do moich intencji, krytykując mnie ciągle za skrywane plany i knowania separatystyczne - podkreśla w dorocznym orędziu Dalajlama. - Tybetańczycy jako jedna z największych pięćdziesięciu pięciu mniejszości narodowych w Chinach są odrębną grupą w kategoriach swojej ziemi, historii, języka, kultury, religii, obyczajów i tradycji. Ta odrębność jest nie tylko oczywista dla świata - była również uznawana przez wielu najwyższych przywódców Chin. Mam tylko jedno żądanie: samorząd i prawdziwą autonomię dla wszystkich Tybetańczyków, to jest dla całego narodu tybetańskiego. Owo żądanie jest zgodne z postanowieniami chińskiej konstytucji, a więc możliwe do spełnienia. Jest słuszne, sprawiedliwe i umiarkowane, odzwierciedlając aspiracje Tybetańczyków w Tybecie i poza jego granicami. Opiera się na logice, która uznaje patrzenie w przyszłość za ważniejsze od przeszłości, oraz na współczesnych realiach i przyszłych korzyściach".

„Opowiadamy się za zjednoczeniem wszystkich Tybetańczyków i zagwarantowaniem im prawdziwej autonomii. Żądanie to jest zgodne z zasadami marksizmu i leninizmu oraz z chińską konstytucją, a więc możliwe do spełnienia - oświadcza kaszag. - Póki jesteśmy wierni idei Drogi Środka, jedyną metodą realizacji naszych celów jest proces dialogu. Kontakty i rozmowy są możliwe tylko w atmosferze współpracy i harmonii, a nie wrogości i konfrontacji, wszyscy więc, podkreślamy raz jeszcze, muszą to zrozumieć".

 

11 marca 2006

Gubernator TRA Dziampa Phuncog zapowiada budowę nowego odcinka linii kolejowej Lhasa-Szigace w ramach jedenastego planu pięcioletniego.

 

13 marca 2006

62. sesja Komisji Praw Człowieka ONZ w Genewie rozpoczyna i jednogłośnie zawiesza obrady, czekając na decyzję o powołaniu Rady Praw Człowieka przez Zgromadzenie Ogólne.

 

14 marca 2006

W Gandenie grupa siedemnastu mnichów rozbija dwa gliniane posągi bóstwa opiekuńczego, którego kultu potępia Dalajlama. Wszyscy zostają zatrzymani, władze zamykają na klasztor na kilka tygodni.

 

15 marca 2006

W ramach przygotowań do wizyty przewodniczącego Hu Jintao w Waszyngtonie i posiedzenia Komisji Praw Człowieka w Genewie władze chińskie odsyłają do Stanów Zjednoczonych Phuncog Njidrol, jedną z najsłynniejszych tybetańskich więźniarek politycznych, która spędziła za kratami ponad 14 lat, a przez ostatnie dwa lata była przetrzymywana w areszcie domowym w Lhasie.

Zgromadzenie Ogólne ONZ powołuje Radę Praw Człowieka, która zastępuje skompromitowaną Komisję.

 

17 marca 2006

Agencja Xinhua publikuje raport o sytuacji kobiet w ChRL, z którego wynika, że śmiertelność matek w Tybecie jest „zatrważająco" wysoka: „ponad sto zgonów" (w jednym regionie, którego nazwy nie podano, aż 310,4) na sto tysięcy porodów przy krajowej średniej 48,3.

 

18 marca 2006

Tybetańscy uchodźcy - ponad 82 tysiące zarejestrowanych do głosowania - wybierają parlament i, w pierwszej turze, kandydatów na premiera.

 

21 marca 2006

Chińskie media informują, że według ostatnich badań „stała populacja" TRA wzrosła do 2,76 mln mieszkańców.

 

27 marca 2006

Komisja Praw Człowieka ONZ wznawia i zamyka swoją ostatnią sesję.

 

28-30 marca 2006

Minister Spraw Zagranicznych Stefan Meller składa wizytę w Chinach. Spotyka się m.in. z premierem Wen Jiabao i swoim odpowiednikiem Li Zhaoxingiem; rozmawia głównie o współpracy gospodarczej (deficyt Polski w handlu z ChRL przekracza już pięć miliardów dolarów), przemilczając - wnosząc z agencyjnych doniesień - kwestię naruszeń praw człowieka.

 

28 marca 2006

Ministerstwo Zdrowia ChRL, oskarżanej o sprzedawanie narządów pobieranych od traconych więźniów, ogłasza zakaz handlu ludzkimi organami.

 

29 marca 2006

„Pomoc dla Tybetu": Chińskie media informują, że w drogę do okręgu Gongkar wyrusza „eskortowany przez policję" dar prowincji Hunan - najwyższy w ChRL, siedmiometrowy posąg Mao.

 

2 kwietnia 2006

„Rozważenie jego wizyty w Chinach nie jest niemożliwe, o ile Dalajlama dowiedzie, że całkowicie zrezygnował z »niepodległości« Tybetu" - mówi Ye Xiaowen, dyrektor Centralnego Urzędu ds. Religii.

 

3 kwietnia 2006

„Z najwyższą powagą i naciskiem - wzywa kaszag - apelujemy do wszystkich Tybetańczyków i organizacji popierających Tybet o powstrzymanie się od jakichkolwiek działań, w tym demonstracji protestacyjnych" w czasie zbliżającej się wizyty przewodniczącego Hu Jintao w Stanach Zjednoczonych. „Jeśli do protestów dojdzie, sprawią one wrażenie, że żaden Tybetańczyk ani organizacja nie dba i nie stosuje się do wskazówek Jego Świątobliwości Dalajlamy". Gabinet Centralnej Administracji Tybetańskiej informuje jednocześnie, że na skutek demonstracji, które mimo podobnych apeli zorganizowano rok wcześniej, piąta runda rozmów tybetańsko-chińskich odbyła się z trzymiesięcznym opóźnieniem.

 

4 kwietnia 2006

Pośredni Sąd Ludowy w Pekinie skazuje na dziesięć lat więzienia za nadużycia finansowe byłego wicegubernatora Sichuanu, Li Dachanga.

 

7 kwietnia 2006

Tybetańskie źródła informują, że w styczniu władze chińskie skazały na cztery lata więzienia Genduna, mnicha z TPA Colho prowincji Qinghai, za nauczanie historii i kultury Tybetu.

 

10 kwietnia 2006

Samdong Rinpocze - 82,6 procent oddanych głosów: Centralna Komisja Wyborcza ogłasza wyniki pierwszej tury wyborów kalona tipy.

 

11 kwietnia 2006

Pekin zacieśnia cenzurę, ogłaszając przepisy, które zakazują lokalnym stacjom telewizyjnym wykorzystywania materiałów zagranicznych serwisów informacyjnych oraz zobowiązują administrację do „nadzorowania" produkcji programów telewizyjnych i przedstawiania „comiesięcznych sprawozdań".

 

13-16 kwietnia 2006

W Hangzhou obraduje Światowe Forum Buddyjskie - pierwsza od czasu proklamowania ChRL międzynarodowa konferencja religijna w Chinach. Delegaci z ponad trzydziestu państw bojkotują Gjalcena Norbu, mianowanego przez władze chińskie Panczenlamą. Pekin nie zaprasza Dalajlamy, który „jest nie tylko postacią religijną, ale i zatwardziałym separatystą, usiłującym podzielić chińską macierz i zburzyć jedność różnych grup etnicznych".

 

13 kwietnia 2006

Wicepremier, członek Biura Politycznego KC KPCh Hui Liangyu z wizytą w Polsce - i żadnych wzmianek o ewentualnym poruszaniu kwestii poszanowania praw człowieka.

 

18-21 kwietnia 2006

Przewodniczący Hu Jintao składa pierwszą prezydencką wizytę - wedle strony chińskiej „państwową", zdaniem gospodarzy „roboczą" - w Stanach Zjednoczonych. Rozmowy dotyczą głównie gospodarki i bezpieczeństwa międzynarodowego; prezydent Bush wzywa również Hu, by „dał Chińczykom wolność zgromadzeń, słowa i religii".

 

19 kwietnia 2006

W dniu ogłoszenia wyników wyborów parlamentarnych Dalajlama rezygnuje z prerogatywy osobistego mianowania trzech deputowanych.

Koncern Skype przyznaje się do „filtrowania i cenzurowania" treści, które są „obraźliwe" dla władz ChRL: między innymi słowa „dalajlama".

 

24 kwietnia 2006

Po tygodniach strajków i krwawych protestów król Gjanendra ogłasza przywrócenie zawieszonych w 2002 roku rządów parlamentarnych w Nepalu. Sojusz siedmiu partii politycznych przyjmuje propozycję monarchy, wzywającego również opozycję do wskazania nowego premiera, odrzucają ją jednak maoiści.

 

28 kwietnia 2006

Pekin potępia tybetańską diasporę i zagraniczne organizacje praw człowieka za nazywanie Genduna Czokji Nimy „więźniem politycznym", oskarżając je przy tym o próbę „podzielenia Chin, podkopania jedności etnicznej i umiędzynarodowienia kwestii Tybetu".

 

29 kwietnia 2006

Tybetańskie źródła informują, że władze prowincji Qinghai - najwyraźniej zirytowane kampanią palenia skór dzikich zwierząt w odpowiedzi na apel Dalajlamy o chronienie środowiska naturalnego - nakazują tybetańskim prezenterom telewizyjnym występować na wizji w ubraniach obszytych futrami i dają im pieniądze na ich zakup. W całym Tybecie systematycznie spadają ceny skór, często o ponad połowę.

 

maj 2006

Władze chińskie ogłaszają, że rząd TRA, wzorem prowincji Chin właściwych, nie będzie już gwarantować zatrudnienia absolwentom wyższych uczelni.

 

2 maja 2006

Według Chińskiej Akademii Nauk tybetańskie lodowce topnieją o siedem procent rocznie, przyspieszając proces pustynnienia i wywołując susze oraz burze piaskowe w Chinach.

 

5 maja 2006

Chińscy uczeni ostrzegają, że nad Tybetem powstaje gigantyczna dziura ozonowa o powierzchni dwóch i pół miliona kilometrów kwadratowych.

 

9 maja 2006

Uzyskując w tajnym głosowaniu w Zgromadzeniu Ogólnym 146 na 191 głosów, ChRL wchodzi do Rady Praw Człowieka ONZ, którą powołano w miejsce skompromitowanej, w dużej mierze za sprawą członkostwa Chin, Komisji w Genewie.

 

10 maja 2006

Burmistrz Lhasy - z dwumiesięcznym opóźnieniem - oskarża Dalajlamę o „kolejny zamach na jedność Tybetu" w związku z marcowymi niepokojami w klasztorze Ganden, podczas których grupa mnichów zniszczyła dwa posągi Szugdena, kontrowersyjnego bóstwa opiekuńczego, którego kult potępia Dalajlama.

 

15-16 maja 2006

„Prowadzimy walkę na śmierć i życie": Najwyżsi członkowie partii TRA z sekretarzem Zhangiem Qingli na czele ogłaszają wzmożenie kampanii yanda, „mocnego uderzenia" w tybetańskich dysydentów oraz intensyfikację „reedukacji patriotycznej" w instytucjach monastycznych Tybetu.

 

17 maja 2006

Pierwsza, po czterech państwowych, chińska prywatna linia lotnicza otwiera połączenie z Lhasą.

 

18 maja 2006

Parlament Europejski wzywa rząd Nepalu do „chronienia tybetańskich uchodźców w drodze do Indii" i „bezzwłocznego" powrotu do procedury wydawania im zezwoleń na opuszczenie kraju.

 

22-24 maja 2006

Kanclerz Angela Merkel składa pierwszą oficjalną wizytę w ChRL; ważne miejsce w rozmowach z chińskimi przywódcami zajmuje kwestia przestrzegania praw człowieka i sytuacja w Tybecie.

 

23 maja 2006

Rząd Nepalu zapowiada, że zacznie ponownie wydawać dokumenty podróży tybetańskim uchodźcom - nie dotyczy to jednak nowych uciekinierów, którzy są w tym kraju „tranzytem" i próbują przedostać się do Indii.

 

24 maja 2006

Sejm RP rejestruje Zespół Polsko-Tybetański, na którego czele staje posłanka Beata Bublewicz; wśród założycieli są posłowie Platformy Obywatelskiej oraz Prawa i Sprawiedliwości.

 

26 maja 2006

„Żądania Dalajlamy" (utworzenia „większego Tybetu", obejmującego wszystkie ziemie tybetańskie, oraz przyznania mu „prawdziwej autonomii") są „nie do zaakceptowania" i „stwarzają wielkie przeszkody" - mówi zagranicznym korespondentom Laba Pingcuo (tyb. Lhakpa Phuncog), sekretarz generalny Chińskiego Centrum Badań Tybetologicznych.

 

29 maja-3 czerwca

Na kilka dni przed Mundialem reprezentacja Tybetu z Dharamsali walczy w Niemczech - m.in. z Grenlandią, Zanzibarem i Gibraltarem - o piłkarski „Dziki Puchar".

 

29 maja 2006

Komitet Centralny KPCh ogłasza, że Zhang Qingli - dotychczasowy „p.o." - zostaje mianowany sekretarzem partii TRA.

 

30 maja 2006

Przewodniczący Komisji Europejskiej J.M. Barroso i stojący na czele Unii kanclerz W. Schüssel omawiają „fundamentalne prawa i wzajemny szacunek" z przedstawicielami światowych religii; buddyzm reprezentuje Dalajlama.

 

31 maja 2006

Chińskie media cytują przedstawicieli władz, którzy zapowiadają, że pociągi kursujące z pięciu miast ChRL będą przywozić do Lhasy cztery tysiące „turystów, kupców i osadników pochodzenia chińskiego", podnosząc ich liczbę do pięciu-sześciu tysięcy dziennie.

 

2 czerwca 2006

Komisja Spraw Zagranicznych UE obiecuje Dalajlamie aktywne wspieranie dialogu między Dharamsalą a Pekinem.

 

5 czerwca 2006

Chińska Agencja ds. Ochrony Środowiska Naturalnego informuje, że problemy związane z zanieczyszczeniem środowiska kosztują ChRL ponad 200 miliardów dolarów rocznie -dziesiątą część PKB.

 

7 czerwca 2006

Po przeprowadzeniu wyrywkowej kontroli Ministerstwo Zasobów Ziemskich ogłasza, że ponad 60 procent (w niektórych miastach 90) transakcji gruntami w Chinach jest zawieranych nielegalnie. Rząd centralny narzuca władzom prowincji „normy": w czerwcu mają wykryć na swoim terenie „co najmniej trzy przypadki nadużyć", do końca roku - przynajmniej osiem.

 

13 czerwca 2006

Chińskie źródła informują o zwołaniu nadzwyczajnego posiedzenia Stałego Komitetu Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych TRA w celu „ujawnienia i poddania krytyce zbrodni separatystycznej kliki Dalaja", którego celem pozostaje „obalenie rządów Komunistycznej Partii Chin w Tybecie, systemu socjalistycznego i zasady autonomii oraz powrót do władzy i ponowne skazanie Tybetańczyków na niewolnictwo".

 

15 czerwca 2006

Tybetańskie źródła informują o aresztowaniu pięciu osób podejrzewanych o rozpowszechnianie niepodległościowych ulotek, które pojawiły się w Tybetańskiej Prefekturze Autonomicznej Kardze (chiń. Ganzi) prowincji Sichuan pierwszego dnia Saga Dały, najważniejszego dla buddystów miesiąca kalendarza tybetańskiego (28 maja).

Najwyższy Sąd Ludowy organizuje w Lhasie konferencję poświęconą roli sądownictwa i służb bezpieczeństwa w „chronieniu bezpiecznego funkcjonowania kolei" w kontekście „bieżącej walki z separatyzmem".

 

19 czerwca 2006

Pierwsze posiedzenie oenzetowskiej Rady Praw Człowieka.

Pekin zamyka dwa najpopularniejsze chińskie portale za „niestaranne" filtrowanie zakazanych terminów takich jak „Tybet".

 

20 czerwca 2006

Po ośmiomiesięcznej przerwie nowe władze Nepalu zaczynają ponownie wydawać „zezwolenia na wyjazd" uciekinierom z Tybetu, umożliwiając im w ten sposób legalny tranzyt do Indii.

 

22 czerwca 2006

Parlament Kanady, jednogłośnie, przyznaje Dalajlamie honorowe obywatelstwo tego kraju.

 

lipiec 2006

Chińskie media dostają cenzorski „zapis" na córkę X Panczenlamy, której popularność ma być „zagrożeniem" dla bojkotowanego przez Tybetańczyków Gjalcena Norbu.

 

1 lipca 2006

„Kolej stała się zmorą wszystkich Tybetańczyków", mówi uciekinier z Tybetu. Do Lhasy ruszają pierwsze pociągi pasażerskie z trzech chińskich miast; w inauguracji uczestniczy przewodniczący Hu Jintao.

Ogłoszenie wyników drugiej tury wyborów premiera administracji tybetańskiej na wychodźstwie, którą wygrywa Samdong Rinpocze z 90,72 procent oddanych głosów.

 

4 lipca 2006

„To niezwykle ważna kwestia w naszych stosunkach dwustronnych" - nepalscy dyplomaci ujawniają, że Chiny wywierają potężną presję na rząd w Katmandu, by zablokować amerykański projekt osiedlenia części tybetańskich uchodźców w Stanach Zjednoczonych.

Chińskie media donoszą, że torów, tuneli i mostów na trasie Golmud-Lhasa strzeże pięć tysięcy żołnierzy - prawie pięciu na kilometr. Większość oficjalnych informacji na temat chińskiej armii jest znacznie zaniżona.

Rozmowy z wysłannikami Dalajlamy nie przyniosły „żadnych istotnych rezultatów" - mówi zagranicznym dziennikarzom gubernator TRA Dziampa Phuncog, tradycyjnie oskarżając przywódcę Tybetańczyków o dążenie do oderwania Tybetu od Chin.

„Biuro bezpieczeństwa publicznego, biuro bezpieczeństwa kolei oraz policja zbrojna prowincji Qinghai i Tybetańskiego Regionu Autonomicznego, w oparciu o strategiczną decyzję rządu centralnego i plan zjednoczonego rozwinięcia Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, pod dowództwem lokalnych komitetów partii, rządów lokalnych, komitetów partii Ministerstwa Kolei oraz sztabów policji zbrojnej, z pełnym zaangażowaniem, mobilizacją, szerokim rozwinięciem i mobilizacją mas, pod każdym względem praktycznie zwiększyły bezpieczeństwo i zintensyfikowały służbę, gwarantując bezpieczeństwo obchodów i pierwszego pociągu oraz towarzyszy z rządu centralnego, kładąc niewzruszony fundament przyszłego bezpieczeństwa tej linii kolejowej" - minister bezpieczeństwa publicznego Zhou Yongkang gratuluje wszystkim zainteresowanym bezpiecznego przyjazdu do Lhasy pociągu z Pekinu.

 

6 lipca 2006

Za radą lekarzy, zaniepokojonych zbyt intensywnym programem wykładów i podróży, w dniu swoich 71. urodzin Dalajlama odwołuje lipcową wizytę w Europie.

Po trzech latach zapowiedzi i zmieniania terminów Chiny i Indie otwierają dla handlu granicznego sikkimską przełęcz Nathu-la, którą zamknięto po wybuchu wojny między tymi państwami w 1962 roku.

 

8-14 lipca 2006

„Mimo zaskakująco pozytywnego rozwoju gospodarczego i pozorów poszanowania swobód religijnych, wciąż niepokoi mnie problem Tybetu" - przewodniczący Parlamentu Europejskiego Joseph Borrell składa wizytę w Chinach i TRA.

 

10 lipca 2006

Air China otwiera bezpośrednie połączenie lotnicze Pekin-Lhasa.

 

12 lipca 2006

Komisja Spraw Zagranicznych Parlamentu Europejskiego przyjmuje raport poświęcony stosunkom z Chinami, w którym potępia Pekin za naruszanie praw człowieka, wolności słowa i swobód religijnych.

 

15-16 lipca 2006

Służby bezpieczeństwa zawracają tysiące tybetańskich pielgrzymów, których przyciągnęła do klasztoru Kumbum w Qinghai nieprawdziwa pogłoska o zbliżającej się wizycie Dalajlamy.

  

15 lipca 2006

Tybetańskie źródła informują, że Namkha Gjalcenowi, mnichowi z TPA Kardze (chiń. Ganzi) prowincji Sichuan, którego zatrzymano za wypisywanie na murach niepodległościowych haseł, grozi kara ośmiu lat więzienia.

 

17 lipca 2006

Pierwszy szczyt trójstronny Rosji, Chin i Indii w St. Petersburgu.

 

19-22 lipca 2006

Judy Cheng-Hopkins, Wysoki Komisarz ONZ ds. Uchodźców, składa wizytę w Katmandu, nie omawia jednak, jak oczekiwano, projektu przesiedlenia pięciu tysięcy Tybetańczyków do Stanów Zjednoczonych, uznając to za „kwestię dwustronną".

 

24 lipca 2006

Agencja Xinhua informuje, że Liu Yandong, szefowa Departamentu Pracy Frontu Jedności KPCh, powitała w Lhasie grupę „patriotycznych Tybetańczyków" z Europy, którzy przez dziesięć dni mają podróżować po Chinach i Tybecie.

 

25 lipca 2006

Tybetańskie Centrum Praw Człowieka i Demokracji informuje o skazaniu na 10 lat więzienia Dolmy Kjaba, nauczyciela lhaskiej szkoły średniej, którego w 2005 roku oskarżono o zagrażanie bezpieczeństwu państwa za prowadzenie notatek o historii, warunkach geograficznych i statusie Tybetu.

Delegacja Parlamentu Europejskiego wzywa rząd Nepalu do natychmiastowego otwarcia zamkniętego rok wcześniej ośrodka, świadczącego pomoc tybetańskim uchodźcom.

Biuro Bezpieczeństwa Publicznego ogłasza miesięczną kampanię zwalczania „spekulantów", sprzedających po zawyżonych cenach bilety kolejowe do Lhasy.

 

26 lipca 2006

Dziennik Ludowy, organ KPCh, odrzuca ideę „drogi środka" Dalajlamy, oskarżając go przy okazji o „kolaborację z CIA".

 

27 lipca 2006

Rząd ChRL publikuje listę tortur - bicia, wiązania, bezprawnego używania broni, głodzenia i wystawiania na skrajne temperatury - za których stosowanie, o ile doprowadzą do poważnych obrażeń lub zgonu, grozić będą funkcjonariuszom nieokreślone kary.

 

28 lipca 2006

Na polecenia władz centralnych zamknięte zostają dwa blogi „zakazanej" tybetańskiej pisarki Oser.

 

29 lipca 2006

Władze chińskie informują o pierwszych problemach - zapadaniu się i pękaniu topniejącej wiecznej zmarzliny oraz przemieszczaniu ruchomych piasków - zagrażających bezpieczeństwu linii kolejowej Qinghai-Lhasa.

Agencja Xinhua publikuje wyniki kontroli wewnętrznej, z których wynika, że w pierwszej połowie roku urzędnicy państwowi sprzeniewierzyli 22,3 mld yuanów (2,8 mld USD), a kwotę mniejszą o połowę - zmarnowali.

 

sierpień 2006

Po wybuchu epidemii wścieklizny w Yunnanie władze lokalne polecają wybić psy. Właściciele są zmuszani do wieszania nawet zaszczepionych zwierząt. Według rządowych statystyk tylko w tej prowincji w ciągu miesiąca wybito w ten sposób 55 tysięcy psów.

 

9 sierpnia 2006

„Dalajlama nie zasługuje na tytuł religijnego przywódcy - mówi zagranicznym mediom sekretarz partii TRA Zhang Qingli. - Ciągle nie mogę zrozumieć, jak dostał Nagrodę Nobla".

 

13 sierpnia 2006

Pekin ogłasza - i przekłada na późniejszy termin - pierwszą międzynarodową aukcję zezwoleń na polowanie w Tybecie na jaki, wilki i inne zwierzęta należące do gatunku chronionych.

 

15 sierpnia 2006

Policja TPA Kardze aresztuje Lobsanga Paldena, w którego klasztornej celi znaleziono zdjęcia Dalajlamy.

 

21-28 sierpnia 2006

Przy akompaniamencie zwyczajowych ostrzeżeń i gróźb Pekinu Dalajlama składa wizytę w Mongolii. Za karę władze chińskie zawieszają połączenie lotnicze z Ułan Batorem.

 

23 sierpnia 2006

Chińskie służby bezpieczeństwa aresztują Khenpo Dzinpę, opata klasztoru Czokcang Taklung, jednej z najważniejszych świątyń w Sertharze, w TPA Kardze. Przyczyną są prawdopodobnie plakaty niepodległościowe, które pojawiły się tam przed rokiem.

Chińska policja informuje o aresztowaniu 185 „koników", handlujących biletami do Tybetu.

 

25 sierpnia 2006

Oenzetowska Komisja ds. walki z dyskryminacją kobiet oskarża ChRL o naruszanie praw Tybetanek z uwagi na płeć, pochodzenie etniczne i status społeczno-gospodarczy.

 

1 września 2006

Chiny otwierają trzecie lotnisko cywilne w TRA, w Njingtri (chiń. Lingzhi).

Pierwszy Tybetańczyk, Sithar (chiń. Sita), zostaje mianowany wiceministrem centralnego departamentu Frontu Jedności i staje na czele nowo powstałego Siódmego Biura, któremu podlegają sprawy tybetańskie.

 

3 września 2006

Symboliczny, niemal natychmiast przerwany przez funkcjonariuszy służby bezpieczeństwa, niepodległościowy protest samotnego mnicha na lhaskim Barkhorze.

 

6 września 2006

Niemieckie media publikują wyniki sondażu, wedle którego Dalajlama jest „prawdziwym, godnym szacunku wzorem" dla 61 procent Niemców. Drugie miejsce zajmuje Sekretarz Generalny ONZ.

 

7 września 2006

Rusza budowa lotniska w Darcedo (chiń. Kangding), w Sichuanie.

 

10 września 2006

Władze chińskie zaostrzają cenzurę, przyznając rządowej agencji Xinhua wyłączność na przekazywanie informacji ze świata i zakazując publikowania materiałów, mogących stanowić zagrożenie dla jedności, suwerenności, integralności terytorialnej, bezpieczeństwa, interesów, reputacji, polityki religijnej i porządku społecznego ChRL.

 

13 września 2006

Izba Reprezentantów przyjmuje uchwałę, przyznającą Dalajlamie Złoty Medal Kongresu - najwyższe odznaczenie cywilne w Stanach Zjednoczonych - co Chiny uznają za „bardzo poważny zły sygnał, ingerencję w ich sprawy wewnętrzne i wielką przeszkodę w stosunkach dwustronnych". Dwa tygodnie później uchwałę podpisuje prezydent G. Bush.

 

25 września 2006

Początek przedzjazdowych rozgrywek o władzę: Pekin oskarża o korupcję i usuwa ze stanowiska Chena Liangyu, członka Biura Politycznego i przewodniczącego KPCh w Szanghaju, zadając bolesny cios frakcji byłego prezydenta Jiang Zemina.

Przetasowania w lhaskim Komitecie KPCh, który rządzi stolicą Tybetu: odsetek tybetańskich kadr spada do 26 procent i jest najniższy w historii regionu; po raz pierwszy od 1980 roku na czele tego organu staje Han, Qin Yizhi.

 

30 września 2006

„Strzelali do nich jak do szczurów" - na oczach setki himalaistów z obozu pod Czo Oju chińska straż graniczna otwiera ogień z broni maszynowej do grupy uciekinierów z Tybetu, w tym kilkuletnich dzieci, i zabija co najmniej jedną osobę: siedemnastoletnią mniszkę.

 

październik 2006

Pośredni Sąd Ludowy w Lhasie skazuje na pięć lat więzienia Gjalcena Namdaka, mnicha klasztoru Sera, za rozpowszechnianie ulotek „zagrażających bezpieczeństwu państwa".

 

5 października 2006

Rządowa agencja Xinhua informuje, że tylko w 2005 roku prowincję Sichuan - z której pochodzi większość chińskich osadników w Tybecie - opuściło 6,13 mln migrantów.

 

11 października 2006

Plenum KC KPCh formalnie przyjmuje doktrynę „harmonijnego społeczeństwa" przewodniczącego Hu Jintao.

 

12 października 2006

Po publikacji kolejnych relacji zszokowanych wspinaczy agencja Xinhua potwierdza zabicie dwojga Tybetańczyków na przełęczy Nangpa-la, wyjaśniając, że funkcjonariusze, którzy z odległości kilkuset metrów strzelali z broni maszynowej do bezbronnych uchodźców, „działali w obronie własnej".

 

13 października 2006

Pierwsze spotkanie Dalajlamy z papieżem Benedyktem XVI.

 

17 października 2006

„Choć wciąż stawia na proces dialogu", Centralna Administracja Tybetańska w Indiach oficjalnie potępia mord na przełęczy Nangpa-la i związane z nim kłamstwa chińskiej propagandy.

 

20 października 2006

W ramach 22. rundy rozmów dwustronnych o prawach człowieka Unia Europejska apeluje do Pekinu o wyjaśnienie i wnikliwe zbadanie „incydentu" na przełęczy Nangpa-la.

 

26 października 2006

Parlament Europejski przyjmuje rezolucję, w której potępia ostrzelanie przez LPZ bezbronnych kobiet i dzieci na przełączy Nangpa-la oraz domaga się ukarania winnych tej zbrodni.

 

29 października 2006

Wedle oficjalnych statystyk liczba migrantów w Chinach przekracza 150 milionów - 11,5 procent populacji.

 

koniec października

Setki tybetańskich absolwentów chińskich uczelni protestują przed budynkami rządowymi w Lhasie przeciwko dyskryminacji w sektorze publicznym. Władze obiecują więcej etatów i nie dokonują żadnych aresztowań.

 

listopad 2006

Według Banku Światowego mimo imponującego wzrostu gospodarczego ChRL, dochody najuboższych 10 procent Chińczyków systematycznie maleją.

 

3 listopada 2006

Pekin informuje, że wartość „złych kredytów" udzielonych przez chińskie banki przekracza 135 miliardów USD.

 

13 listopada 2006

Przedstawiciel administracji USA zapowiada, że prezydent Bush spotka się z przewodniczącym Hu Jintao podczas szczytu APEC w Wietnamie i wezwie go do prowadzenia „poważnego dialogu z Dalajlamą w celu przybliżenia rozwiązania zadawnionego problemu".

 

14 listopada 2006

Ministerstwo Zdrowia ChRL potwierdza istnienie czarnego rynku organów pobieranych od traconych więźniów.

 

15 listopada 2006

Starszy brat Dalajlamy Gjalo Thondup, od końca lat siedemdziesiątych pośredniczący w kontaktach między Dharamsalą a Pekinem, oskarża nowe władze TRA i odpowiedzialny za proces dialogu Frontu Jedności o „bezprzykładną" wrogość wobec przywódcy Tybetańczyków.

 

16 listopada 2006

Na kilka dni przed pierwszą wizytą przewodniczącego Hu Jintao w Indiach Chiński Instytut Studiów Międzynarodowych wzywa Delhi do rozwiązania tybetańskiego rządu na wychodźstwie.

 

20-23 listopada 2006

Przy akompaniamencie tybetańskich protestów - wedle chińskiego MSZ „oszukańczej prowokacji kliki Dalaja" - Hu Jintao składa pierwszą wizytę w Indiach.

 

20 listopada 2006

Prokuratura generalna ChRL oświadcza, że niemal wszystkie niesprawiedliwe wyroki chińskich sądów są spowodowane wymuszaniem zeznań torturami.

 

24 listopada 2006

Tybetańskie źródła informują, że w połowie roku Pośredni Sąd Ludowy w Lhasie skazał na 12 lat więzienia Sonama Gjaco, którego zatrzymano w trakcie prewencyjnych aresztowań przed obchodami czterdziestolecia TRA i uznano winnym „zagrażania bezpieczeństwu państwa".

 

27 listopada 2006

Agencja Xinhua cytuje Qiana Xuesena, słynnego „ojca" chińskiej bomby atomowej, który skarży się premierowi Wen Jiabao, „że chińskie uniwersytety nie wydały żadnego wybitnego talentu (...) i nie przyjęły modelu, promującego kreatywne i innowacyjne myślenie".

 

1 grudnia 2006

Dalajlama otrzymuje Order Białego Lotosu - najwyższe odznaczenie Kałmucji.

 

6 grudnia 2006

Komitet Centralnych KPCh mianuje Zhanga Yijionga, chińskiego aparatczyka z Qinghai, zastępcą sekretarza partii TRA. Jego poprzednik, Hu Chunhua, zostaje przewodniczącym Komunistycznego Związku Młodzieży Chińskiej, politycznego zaplecza prezydenta Hu Jintao.

 

9 grudnia 2006

„Cieszę się bardzo, że najwyższe stanowisko w tym światowym gremium ponownie powierzono Azjacie", Dalajlama gratuluje wyboru Ban Ki-moonowi, nowemu Sekretarzowi Generalnemu ONZ, który jako minister spraw zagranicznych Korei Południowej uniemożliwił jego wizytę w Seulu.

 

28 grudnia 2006

Chiny utrzymają politykę „jedna rodzina, jedno dziecko", ogłasza premier Wen Jiabao.

 

 



Home Aktualności Raporty Teksty Archiwum Linki Pomoc Galeria
 
NOWA STRONA (od 2014 r.)